Verschuiving sector in Noordoosten op komst
Dit concludeert ABN AMRO in het rapport ‘Nederlandse aardappelzetmeelketen: van gedwongen huwelijk naar ketenpartners’, dat vandaag is gepubliceerd. Volgens de bank zijn de gevolgen van het nieuwe GLB voor de regio groot. Toeslagen zijn niet langer leidend voor de keuze van gewassen en ruimen het veld voor een zogenaamde ‘flatrate’: een vergoeding per hectare.
AVEBE
De relatie tussen aardappelzetmeeltelers en AVEBE wordt volgens ABN AMRO zakelijker. Telers staan voor de uitdaging de opbrengsten per hectare te verhogen, om de terugval in toeslagen te compenseren. Dit resulteert in meer marktgericht telen en ook een verschuiving naar andere gewassen. De teelt van zetmeelaardappelen is door de ontkoppeling niet langer vanzelfsprekend.
Zonnige toekomst
De toekomst van de sector wordt volgens ABN AMRO bepaald door een goed samenspel tussen aardappelzetmeeltelers en AVEBE, verhoging van de productie per hectare en verdere versterking van de marktpositie van AVEBE. Als beide partijen hierin slagen, verwacht de bank dat de toekomst er zonnig uitziet.
Winstgevendheid
Uit het onderzoek van ABN AMRO onder Nederlandse aardappelzetmeeltelers blijkt dat twee derde van de ondernemers verwacht dat de zetmeelteelt niet langer rendabel zal zijn en overweegt andere gewassen te telen. Dit kan leiden tot een ingrijpende verschuiving in het landschap in Noordoost Nederland. Tegelijkertijd is 60 procent van de telers met een bedrijfsareaal groter dan 200 hectare juist positief over de winstgevendheid van de sector.
Schaalvergroting
Volgens ABN AMRO kan dit duiden op toekomstige schaalvergroting en professionalisering, wat de zetmeelketen sterker maakt. Veel telers beschouwen granen en voedergewassen als alternatief voor de zetmeelteelt. Ook de teelt van consumptieaardappelen en suikerbieten kan kansen bieden. Telers beschouwen samenwerking met andere akkerbouwers niet als oplossing voor een betere bedrijfsvoering. Volgens ABN AMRO maakt samenwerking juist besparingen mogelijk en zou kennis beter kunnen worden benut.
Alternatieve teelten
Het areaal voor zetmeelaardappelen zal volgens de financiële instelling in de komende jaren afnemen met 10 tot 20 procent. ‘De huidige stemming in de akkerbouw is positief en alternatieve teelten bieden aantrekkelijke mogelijkheden. Door professionalisering van de zetmeelteelt, betere rassen en nieuwe technologie zal de opbrengst per hectare toenemen en zullen de kosten dalen’, zegt Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven van ABN AMRO. ‘AVEBE en telers zijn volwaardige ketenpartners die samen de positie in het topsegment van de zetmeelmarkt kunnen consolideren en uitbreiden.’
Tekst: ABN Amro
Beeld: Susan Rexwinkel