Keuzes baseren op data: akkerbouwer Werner stuurt beregening met bodemvochtsensoren

In het Brabantse De Peel is het bij een paar droge dagen direct droog in de grond. Het bovenste grondwater zit op 50 centimeter diepte, in de zomer zakt het grondwaterpeil tot anderhalve meter. Door klimaatverandering met langere perioden van droogte is beregening voor het slagen van de oogst cruciaal. Maar beregenen wordt beperkt: er is niet zoveel water beschikbaar voor de landbouw door nabijgelegen Natura 2000-gebied. ‘Als ik de haspel plaats, wil ik zeker weten dat het nuttig is,’ zegt akkerbouwer Werner Wijnen van Kuunders Agrarische Producten.

Meer controle met bodemvochtsensoren

De akkerbouwer teelt voornamelijk aardappelen en zaaiuien op vrij schrale zandgrond met maar 20 centimeter zwarte grond. Daar zit al het vocht, voeding en bodemleven. Om die bodem gezond te houden neemt Wijnen maatregelen, zoals de teelt van vanggewassen en het gebruik van organische mest. Om water beter vast te houden, hebben sommige van zijn percelen al peilgestuurde drainage. Vanwege de geografische ligging en grondsoort blijft voldoende water de achilleshiel van het akkerbouwbedrijf.

Met bodemvochtsensoren hoopt Werner meer controle te krijgen over de vochttoediening. Hij heeft vorig jaar drie sensoren en een weerstation aangeschaft van AgroExact die ieder kwartier een meting doen. ‘Een voor ons betaalbare versie. Eerder voelde ik aan de grond en keek naar het weerbericht.’ Aan de kleuren in de app leest Werner nu de hoeveelheid vocht in de bodem af. Die informatie combineert hij met het weerstation: wat zijn de voorspellingen? ‘Met deze techniek bereid ik verschillende scenario’s voor. Komt er binnenkort regen? Dan wacht ik af. Komt er geen regen, dan zie ik in de app welk gewas het vocht het meest nodig heeft.’

Samen met bodemadviseur Djessie Donkers van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer analyseert Werner de data van het teeltseizoen 2023. Djessie: ‘Wat is het effect van deze meer gecontroleerde beregening? We zien wat Werner aan vocht heeft gegeven terug in de data, nu willen we ook weten: geeft hij voldoende, te weinig of is er soms onnodig veel gegeven? Dat laatste wil je voorkomen.’

In gesprek over slootpeil

Op dit moment werken Djessie en Werner aan een BedrijfsBodemWaterPlan waarin ook een link wordt gelegd met de omgeving. Zo zakt de grondwaterstand op de percelen van Werner binnen een paar dagen wanneer het waterschap de stuw omlaag brengt. Djessie: ‘Dat signaleren de sensoren nog niet, maar houden we bij met een peilbuis en meetlood. Met dat inzicht kunnen Werner en wij een constructief gesprek voeren met het waterschap. Hoe kunnen we het slootpeil beter op elkaar afstemmen?’

Werner baseert zich ook dit jaar weer op de data van de bodemvochtsensoren om het juiste moment van beregening te bepalen. Via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer blijft Djessie hem ondersteunen. ‘Ik zie steeds meer boeren sensoren inzetten, ik zou ook onderling meer kennis uit willen wisselen’, zegt Werner. ‘Ik ben ook wel benieuwd of andere telers hun sensoren al wel gekoppeld hebben aan het teeltregistratiesysteem. Dat is mij nog niet gelukt, maar zou wel heel praktisch zijn!’