Column: André Hoogendijk: vacature voor Minister van LVVN
Overzicht van de functie
Landbouwbeleid is niet moeilijk. Als je een paar algemeenheden begrijpt en voldoende vooruitkijkt, dan is de landbouw een olietanker die je rustig kunt bijsturen. Helaas is momenteel het roer stuk en dobbert het schip midden op zee. Misschien komt de vissersvloot je te hulp. Je krijgt elk jaar minstens één crisis - meestal een dierziekte of iets met mest - waardoor je snel meters kunt maken.
Aan visie dien je twee keer per jaar tijd te besteden: in het voorjaar een kwartier en in het najaar een kwartier. Verder moet je gewoon aan het werk. Papier hebben we namelijk al genoeg. Het echte werk zit in de uitvoering en in de verbinding. Als je van los zand met een beetje water - grondwater of oppervlaktewater - een taartje kunt maken, dan kom je een heel eind. Ben je meer van de klei, dan is boetseren wellicht meer iets voor jou.
Werkzaamheden
Een belangrijke taak is om komende jaren de omslag te maken van mestbeleid naar bodembeheer. Als je dit een wat te ingewikkelde opgave vindt, dan kun je er een staatssecretaris voor aanstellen. Je zult wel zelf de verbindingen moeten maken binnen het domein van brede welvaart. Landbouw-voedsel, welzijn-natuur, dat soort dingen. Niet moeilijk, wel complex. Commissies met oude mannen kunnen helpen - meestal niet met oplossingen, maar wel met tijd rekken.
Uiteraard zal het ministerie komende jaren moeten krimpen, passend bij de totale krimp van het ambtenarenapparaat. Dat betekent dat je de agrarische sector zo enthousiast moet zien te krijgen dat ze hun wensen, zoals doelsturing, zelf gaan organiseren. Laat boeren vooral zelf hun uitdagingen aanpakken samen met ketenpartijen. Laat ze het ook zelf betalen en doe alsof jij het hebt bedacht. Je hoeft alleen wat regeltjes aan te passen en je maakt helemaal de blits in het kabinet.
Persoonlijke eigenschappen
Je stuurt de sector aan vanuit het brede midden en bent doof voor de extremen. Je begrijpt wat polarisatie is en doet daar zelf niet aan mee. Aangezien woordvoerders worden wegbezuinigd, ben je je eigen woordvoerder. Mocht je toevallig eens een brief schrijven aan de Tweede Kamer, dan geef je die dag meteen een webinar en ben je breed beschikbaar voor (vak)media. Je bent er voor de mensen. En voor de dieren natuurlijk.
Je begrijpt dat ‘de boeren’ niet bestaan. Niet zoals dat er bijna geen vissers meer zijn, maar in de zin dat je ze niet over één kam scheert. Je hebt oog voor diversiteit en stuurt op een sterkere sector door brede groepen in en om de landbouw aan te spreken. Voor jou is ‘krimp’ geen vies woord, zo lang je dit kunt koppelen aan ‘groei’ van ondernemerschap, jonge boeren en een sterke sector.
Arbeidsvoorwaarden
We verwachten dat je minstens één dag per week in Brussel bent en dat je elke week een afspraak met een collega minister uit een ander EU-land hebt. Landbouwbeleid is immers sinds 1957 Europees beleid. Voor de landbouw is het afgelopen 15 jaar vooral in Den Haag misgegaan, maar misschien wil een ander land ons helpen als we het een beetje charmant brengen. Talenkennis is dus een pre en neem vooral wat lekkers mee.
Je krijgt een aanstelling voor vier jaar, waarvan twee droge jaren en twee natte jaren. Eigenlijk zou je zo’n functie langer moeten invullen, maar we kijken hoe het loopt. Bij een misoogst wordt een spontane donatie gewaardeerd (zonder giftenaftrek). Bij goed kunnen presteren in zweterige kantines en zaaltjes naast de kerk behoort een wekelijks streekpakket tot de mogelijkheden. Bij gelijke geschiktheid gaat de voorkeur uit naar iemand die uit een provincie komt.
Tekst: André Hoogendijk
André Hoogendijk is directeur van BO Akkerbouw. Hiervoor was hij werkzaam bij de KAVB. André is opgeleid als historicus en als landbouwkundige.
Beeld: Susan Rexwinkel