Column: Freda Bierema, Nieuw Zeeland: grond, weer en vakantie

Tussen Londen en Tirol hadden we twee weken om in te vullen. We besloten een auto te huren en door Oostenrijk te rijden. Het land dat we alleen kenden van skivakanties toen we nog in Nederland woonden. We hebben een aantal dagen in Salzburg en Wenen genoten van klassieke muziek, prachtige architectuur en fascinerende geschiedenis. Daarnaast hebben we met erg veel plezier en interesse over het platteland gereden en hadden we boeiende gesprekken met de lokale bevolking.

Sommige viaducten in het wegennetwerk deden ons denken aan de Deltawerken; een technisch hoogstandje van uitzonderlijke klasse. Veel akkerbouw hebben we niet gezien: we zagen een beetje gerst en wat maïs. Allebei hebben ze overduidelijk last gehad van het natte weer. Ook was er gras gemaaid dat in pak werd gedraaid. Sommige percelen waren echter te steil voor de tractor en de machine, waardoor de hele familie ingeschakeld werd om met spierkracht het hooi bijeen te harken. Het schijnt zo te zijn dat hij hoe steiler het land, hoe lager de belastingschaal is waar de bedrijven in vallen.

Meer hightech

Wat moeten we zeggen van onze week in Nederland? Na twee weken Oostenrijk viel ons in Nederland op dat de agrarische sector er vele malen intensiever is en meer hightech is. Het zomerweer was nog steeds ver te zoeken en de grond en gewassen waren in een staat die wij ons niet konden herinneren ooit te hebben gezien. Ook wij maakten natte seizoenen mee, maar niet een natte herfst, winter én voorjaar achter elkaar. We hebben gehoord dat het weer inmiddels wat beter is. We hopen voor onze collega's in Nederland dat de lagere opbrengsten en hoge kosten gecompenseerd worden door goede prijzen voor de producten.

Eenmaal terug in Nieuw-Zeeland zijn we ons er meer en meer van bewust dat de kwaliteit en structuur van de grond de basis is van een succesvolle landbouwonderneming. Op sommige factoren hebben we geen invloed, zoals het klimaat en de samenstelling van de grond. Positief in Nieuw-Zeeland is dat we bijna jaarrond groei hebben, waardoor de percelen nauwelijks zwart liggen. Een ander voordeel is dat de gronden hier nog relatief 'jong' zijn. Dat wil zeggen dat er pas sinds de laatste jaren intensiever wordt geboerd.

Regeneratieve landbouw

Er wordt hier veel aandacht geschonken aan regeneratief boeren: minimale grondbewerking, inscharen van vee, een verscheidenheid aan gewassen zaaien en een zo kort mogelijke periode braak laten liggen om maar een paar punten te noemen. Met als uiteindelijke doel: verbetering van de grondkwaliteit.

Ieder jaar na de oogst heeft de Universiteit van Lincoln een studiedag voor tweedejaarsstudenten op ons bedrijf en ook dan wordt de nadruk gelegd op integratie van koeien en schapen, gewasrotatie en het analyseren van de grond samenstelling.

Slakken

Op ons bedrijf passen we al jaren een aantal van deze uitgangspunten toe, al voordat 'regeneratief' een woord was binnen het boerenbestaan. Erwten doen het namelijk erg goed wanneer ze direct gezaaid worden in een graszaadperceel van de vorige oogst. Sinds een aantal jaren experimenteren we ook met het direct zaaien van klaver in oud graszaadpercelen en tarwe in oude klaverpercelen, hoewel beide niet altijd even succesvol zijn.

Bij het direct zaaien van klaver lopen we tegen een slakkenprobleem aan en zijn we soms meer kwijt aan het strooien van slakkenkorrels dan dat we besparen op brandstof. Bij tarwe is grass grub de grootste boosdoener, een larve van de meikever die meer jonge planten opeet dan ons lief is. Door het meezaaien van Gesapon proberen we de schade te beperken. Wel is dit middel vanaf 2027 verboden.

Lammeren

Het houden van vee doen we ook al sinds onze komst naar Nieuw-Zeeland, twintig jaar geleden. Na de oogst kopen we lammeren van zes maanden oud vanuit de bergen, we voeren ze op de net gedorsen gras- en klaverpercelen, ze overwinteren op voerhaver en we verkopen ze in het voorjaar aan de slachterij.

Omdat het aantal melkveebedrijven in ons gebied de laatste tien tot vijftien jaar is toegenomen, zijn er veel akkerbouwers die in de winter droogstaande koeien inscharen en stripgrazen op kool. Het nadeel van koeien is dat ze in natte perioden de structuur van de grond veel meer beschadigen dan de lammeren. Daarom zijn wij er nooit aan begonnen … tot dit jaar. Pieter Taco liet een aantal vrachten koeien komen met als argument dat het financieel lucratief is en dat we er het bedrijfsrisico mee spreiden, geziende de onstabiele schapenvleesprijs.

En laten we nu een redelijk droge winter hebben gehad!