Bruto-opbrengst zaaiuien stijgt, tarweoogst valt 37 procent lager uit
De stijging van de bruto-opbrengsten van zaaiuien en consumptieaardappelen komt volgens het CBS met name door een toename van het teeltoppervlak. Het areaal zaaiuien nam in 2024 met bijna 12 procent toe ten opzichte van 2023. Het consumptieaardappelareaal steeg met 4 procent.
Zaaiuien en plantuien
De bruto-opbrengst per hectare zaaiuien is dit jaar 46,4 ton, blijkt uit cijfers van het CBS. Dat is iets hoger dan in 2023. Met name door het grotere areaal valt de bruto-opbrengst dit jaar hoger uit. Er werden zowel meer gele als rode zaaiuien geteeld. De verwachting is dat voor beide gewassen de bruto-opbrengst per hectare 1,7 procent hoger is dan een jaar eerder. Het CBS raamt de totale bruto-opbrengst van gele zaaiuien op 1,3 miljoen ton (een stijging van 13 procent). De bruto-opbrengst voor rode zaaiuien wordt geraamd op 200 duizend ton (een stijging van 29 procent). Wel wordt de kwaliteit lager geschat en wordt hiermee een hogere uitval ten opzichte van vorig jaar verwacht, schrijft het CBS.
Na een daling van twee jaar is het areaal tweedejaars plantuien weer toegenomen. Er werd in 2024 ruim 6.000 hectare geteeld en is daarmee weer op het niveau van 2021. De bruto-opbrengst is met 49,2 ton per hectare 4 procent hoger dan het jaar ervoor. De totale bruto-opbrengst wordt geraamd op 308 duizend ton (een stijging van 19 procent).
Consumptieaardappelen
Het CBS verwacht dat de bruto-opbrengst van consumptieaardappelen uitkomt op 3,6 miljoen ton. Dat is 7 procent meer dan vorig jaar, toen de oogst voor telers door de vele regen moeizaam was. De hectare-opbrengst komt dit jaar uit op 46,2 ton en is daarmee bijna 1 procent hoger dan in 2023.
Suikerbieten
Het teeltoppervlak van suikerbieten nam in 2024 met 6 procent toe ten opzichte van een jaar eerder. Dit jaar werd op ruim 85 duizend hectare suikerbieten geteeld. Ondanks de groei van het areaal verwacht het CBS dat de bruto-opbrengst 3 procent lager uitvalt dat een jaar eerder, namelijk 6,7 miljoen ton. De daling wordt toegeschreven aan een dalende bruto-opbrengst per hectare (79 ton).
Tarwe
Voor het eerst sinds 1957 is het areaal tarwe in Nederland kleiner dan 100.000 hectare. Het areaal is in 2024, vergeleken met een jaar eerder, met een kwart afgenomen. De totale bruto-opbrengst valt naar verwachting 37 procent lager uit dan in 2023 en komt naar verwachting dit jaar uit op nog geen 700.000 ton.
De daling van de wintertarweproductie komt volgens het CBS vooral door de tegenvallende wintertarwe-oogst. Zo werd er vanwege de natte weersomstandigheden in het najaar van 2023 34 procent minder wintertarwe ingezaaid. De vele regenval daarna belemmerde de groei van het gewas. De bruto-opbrengst per hectare valt naar verwachting 17 procent lager uit dan in 2023 (7,3 ton). In combinatie met de krimp van het areaal is de totale bruto-opbrengst 45 procent lager dan in 2023, aldus het CBS.
Het areaal zomertarwe liet dit jaar juist een verdubbeling zien ten opzichte van 2023. De bruto-opbrengst per hectare steeg naar 6,5 ton per hectare, 16 procent meer in vergelijking met vorig jaar toen de opbrengst laag was. De totale bruto-opbrengst stijgt hiermee naar 113 duizend ton, meer dan het dubbele van het jaar ervoor.
Voorlopige en definitieve oogstramingen
In juni publiceerde het CBS cijfers over het beteelde areaal van de akkerbouwgewassen. Bij deze cijfers komen nu de verwachte hectare-opbrengsten. Deze zijn door experts geraamd op basis van de laatst beschikbare informatie. Op basis van het beteelde areaal en de verwachte hectare-opbrengsten berekent het CBS de bruto-opbrengsten. De definitieve oogstcijfers van 2024 worden eind januari 2025 bekendgemaakt. De bruto-opbrengst van de definitieve raming kan lager uitkomen dan nu berekend, doordat de geoogste oppervlakte uiteindelijk lager uit kan vallen dan de beteelde oppervlakte.
Tekst: Renske Luimes
Renske is opgegroeid op een klein gemengd bedrijf. Bij Agrio kan ze haar grootste hobby, namelijk schrijven, combineren met haar voorliefde voor de landbouw.
Beeld: Susan Rexwinkel
Bron: CBS