‘Duurzamer telen vraagt om een gerichte aanpak op plantniveau’

Leks Bolderdijk en Arend Koekkoek bekijken de Robot One

“Het is waanzin dat ze bezig zijn een aardappel te telen op Mars, terwijl we hier de boel niet eens op orde hebben.” Deze opmerking van zijn vader zet Arend Koekkoek aan het denken. Op zijn demobedrijf, Campus Almkerk, gaat hij in gesprek met Leks Bolderdijk, naast zijn agrarisch dronebedrijf ook demoboer in Stadskanaal. Dat zij technologische innovatie als oplossing zien voor duurzamere teelten, is direct duidelijk.

Terwijl er buiten druk gesleuteld wordt aan de nieuwste versie van de Robot One, introduceert Arend Pixelfarming Robotics. “We zijn begonnen met het idee dat je als akkerbouwer meer kunt uitproberen wanneer je kleinere – en dus meer – percelen hebt. Oftewel: pixels. Met als doel voedsel zo efficiënt, en daarmee duurzaam, mogelijk te produceren.” Met data, algoritmes en de Robot One werken ze op Campus Almkerk zo veel mogelijk op individueel plantniveau.

Een goede denk- en werkwijze, vindt Leks. Met ABdrone werkt hij sinds 2016 aan precisielandbouw. “Dankzij maatwerk taakkaarten die we met de drones maken kunnen we gerichter bemesten. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor onkruidbestrijding.” Zijn drones hebben Leks belangrijke lessen over de akkerbouw geleerd. “Er zit zoveel variatie in. Denk aan plantgroei, maar ook in de bodem. Daarom moeten we naar een aanpak op maat toe.”

Arend Koekkoek (Campus Almkerk) en Leks Bolderdijk (ABdrone) in gesprek over technologie in de landbouw

Werken op plantniveau

Want, hoe graag ze het beiden ook willen, er bestaat geen standaard wiskundige formule voor de akkerbouw. Maar: de benodigde kennisontwikkeling versnellen aan de hand van technologie, dat kan zeker. “De bedrijven in onze sector hebben behoefte aan maatwerkoplossingen, passend bij hun specifieke situatie”, zegt Arend. Leks sluit zich hierbij aan. “We moeten af van het ‘perceel-denken’, zowel op bedrijfsniveau als op het daadwerkelijke perceel. Waarom zou voor een probleem dat zich op 4% van het perceel voordoet, 100% bewerken?”

Problemen aanpakken waar ze zitten. Mét realistisch, opschaalbaar verdienmodel. Een ambitie waar Leks en Arend druk mee bezig zijn. Zo werkt Leks mee aan een project om onkruid met een dronezwerm op individueel plantniveau te herkennen en met spotspraying te bestrijden. Met de Robot One werkt Arend met een CO₂-laser, wiens gerichte aanpak heel dicht bij de werking van chemie komt. “Ook in gebruiksgemak voor de boer.”

Leks Bolderdijk, Cindy van Dommelen (Campus Almkerk) en Arend Koekkoek tussen de ‘pixels’

AI in de landbouw

“Het gat tussen duurzame oplossingen en de dagelijkse bedrijfsvoering hoeft niet zo groot te zijn”, vervolgt Arend. Hij ziet daarin een belangrijke rol voor AI weggelegd. “Door AI bijvoorbeeld met de data die de drones van Leks ophalen te trainen, kunnen we de teelt en onkruidbeheersing steeds verder optimaliseren.” Lekst betwist of we echt al zo ver zijn. “De kennis over plantgroei, en de wisselwerking tussen alle variabelen, is nog niet volledig genoeg. En stop je rommel in AI, dan komt er 10 keer zoveel rommel uit. Hoewel we nuttige landbouwmodellen kunnen ontwikkelen met AI, zit de optimale teelt er nog niet in.”

Pionieren in een techland

Het zijn discussies die bij twee pioniers horen. Het terrein waar ze op werken, is vaak onontgonnen. Een route met voldoende uitdagingen, weet Arend. “Neem strokenteelt, een mooie voorvorm van pixelteelt. Hoewel er voldoende agronomische uitdagingen zijn, weten we dat we hier in een techland als Nederland aan uit zullen komen.” Leks sluit zich hierbij aan. “De robotisering laat zich niet tegenhouden door monoculturen. Robots kunnen op kleine percelen aan de slag, en kunnen zelf ook kleiner worden. Sterker nog, in grote oplages kun je daar waarschijnlijk zelfs de kostprijs mee drukken.”

Innovatie aanwakkeren

Daarom ben ik dit bedrijf met innovatiecentrum begonnen!” zegt Arend enthousiast. “Om dit soort denkwijzen te stimuleren en de jongere generatie de kans te geven. De oplossing zit niet bij mij of Leks alleen, maar wél in de sector. Daarvoor moeten we inzien dat digitaal en landbouw goed samengaan, een open mindset houden en kennis blijven delen. Leks vult aan: “We moeten ons bewust zijn van hoeveel variatie er is, en hoeveel we verspillen door overal hetzelfde te doen. De tijd van kijken is voorbij, nu is het tijd om te doen.”

Demobedrijven

De Demobedrijven Duurzame Landbouw zijn agrarische bedrijven die stappen hebben gezet naar duurzaam ondernemerschap. Onder de noemer ‘De Groene Vonk’ vertellen de deelnemers een aanstekelijk verhaal over risico's nemen, fouten maken, successen vieren en perspectief creëren voor de toekomst van je bedrijf.

Bekijk alle demobedrijven op de website van Groeien naar morgen.