Klaveronderzaai: oud systeem met nieuwe mogelijkheden

Klaveronderzaai in wintertarwe is een oud systeem. Het heeft landbouwkundige en ecologische voordelen, zegt Sander Bernaerts van Naturim.

„We hebben het systeem van klaveronderzaai getest in veel gebieden, van het zuidwesten van Nederland tot in Groningen. Je doet dit met doorzaai in het voorjaar bij wintertarwe. Het kiemt dan, maar vormt pas een dichte mat na de oogst. Dat gebeurt in een paar weken.”

Klavers voegen stikstof toe en dankzij de bloei brengen ze biodiversiteit en bestuivende insecten. „Een voordeel is dat je na de oogst verder geen bewerking meer nodig hebt. Ook geen bemesting. De klaver werkt super voor de structuur. Biologische telers kennen dit systeem vaak al jaren. De klaver kan 100 kilo stikstof toevoegen en het binden aan de stoppel. Na de winter blijft er ongeveer de helft over van de stikstof voor het volgende gewas.” De stikstof is een aanzienlijk deel voor dat volgende gewas. Lagere stikstofnormen in NV-gebieden (nutriënten verontreinigde gebieden) kunnen een argument zijn om zo wat meer voor het gewas te hebben.

Klaveronderzaai als groenbemester — In de nazomer tot het najaar vormt de klaveronderzaai een dikke mat met een mooie structuur daaronder. Vooral biologische telers maken daar gebruik van, maar volgens Sander Bernaerts past het net zo mooi bij gangbare teelt. Beeld: Jorg Tönjes

Patrijs

Een ander voordeel van deze teelt is dat het goed is voor de akkervogels, soorten die het de afgelopen jaren behoorlijk moeilijk hadden. De patrijs vindt in de klaver een fijn plekje. Meestal sluit de mat van klaver onkruiden goed uit. Mocht er wel een distel of andere soort in zitten, dan is pleksgewijs aanpakken of maaien mogelijk, zegt Bernaerts.

Zaaien kan met verschillende machines, zelfs met een kunstmeststrooier of een drone. „Inwerken van het zaaizaad is niet nodig. Ineggen is mogelijk iets beter, maar het hoeft dus niet eens. Hoe het werkt is te vinden op het internet in een openbare teelthandleiding. We zoeken nog pilots. Urgenda betaalt dan de helft van het zaaizaad tot maximaal 5 hectare op een bedrijf.”