'Uitspoeling reduceert sterk bij hoge dosis organische stof'

„Veruit de belangrijkste methode om de bodem duurzaam te beheren, en die daardoor blijvend te kunnen gebruiken, is het verhogen van de organische stofgehaltes”, zegt Van Os. „Het is goed voor de waterhuishouding onder natte en droge omstandigheden, het verhoogt de biodiversiteit, het voorkomt af- en uitspoeling en je gaat efficiënter om met mineralen.”
Van Os haalt proeven aan op Vredepeel waar bij 2.000 kilo organische stofgift nog meer dan 100 milligram stikstof uitspoelt, maar bij een verhoogde gift van 3.200 kilo, een biologisch systeem, de uitspoeling naar beneden de 40 milligram daalt. Ook proeven bij bollentelers met compost en groenbemesters leveren veel betere resultaten bij een hoge gift van 60 ton compost en bij de teelt van bladrammenas en Japanse haver als groenbemester. Vooral het laatste gewas draagt sterk bij aan de fractie effectieve organische stof. Meer compost resulteert in minder ziekte in de bollen. Ook het effect op het aaltje Praylenchus penetrans is onderdrukkend. „De bodem is ook weerbaarder tegen pythium en wortelknobbelaaltjes.”
De bodemkundige noemt als voordeel van compost dat er een hogere gift van mogelijk is dan met drijfmest. „Je kunt twee keer zoveel organische stof toedienen.” Van Os bedoelt twee keer zoveel als anders in gewasresten, groenbemester en drijfmest zit. „Een kilo effectieve organische stof heeft voor de vervolgteelten een waarde van 40 cent. De waarde van groenbemesters en compost is veel groter dan waar we nu als telers mee rekenen.”
Bundeling
Als lector duurzaam bodebeheer aan de CAH in Dronten zoekt Van Os versterking van het onderwijs op het gebied van bodemkunde. Er is nu een speciaal studieprofiel aan de CAH waarin de bodem een grote plek heeft. „Ik werk eraan om met alle Nederlandse HAS-opleidingen samen lesmateriaal over de bodem te ontwikkelen en te delen.”

Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes