Von der Leyen tekent Mercosur-verdrag, maar niets is al definitief

Deze vrijhandelsovereenkomst die na 20 jaar van moeizaam onderhandelen in 2019 werd bereikt met het blok van Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Uruguay en Paraguay), moet echter nog goedkeuring krijgen van de regeringen van de 27 lidstaten van de EU, hun nationale parlementen en het Europees Parlement voor ze van kracht kan worden. De Commissie is weliswaar bevoegd voor her EU-handelsbeleid, maar de lidstaten kunnen haar bij stemming alsnog terugfluiten.

Duitsland (gesteund door Spanje en Italië) is sterk voor het handelsakkoord. De Duitsers hopen hun export van machines, chemische- en farmaceutische producten en vooral auto’s naar deze landen uit te breiden. Ze willen op zo kort mogelijk termijn minstens 100.000 auto’s naar Zuid-Amerika exporteren en zo hun weg kwijnende auto-industrie nieuw leven inblazen.

Voordeel Mercosur

De voordelen van dit handelsakkoord liggen duidelijk aan Latijns-Amerikaanse kant en het allerminst bij de Europese boeren. De belangen van de boeren zijn nota bene door de Europese onderhandelaars vanaf het begin van de onderhandelingen in 1999 als pasmunt gebruikt om concessies af te dwingen van de Zuid-Amerikaanse landen op onder meer industrieel-, chemisch- en farmaceutisch gebied. De Mercosur-landen begonnen de laatste weken hun geduld te verliezen.

Die Zuid-Amerikaanse irritatie is begrijpelijk, want de vier landen wachten al jaren op de definitieve goedkeuring van deze handelsovereenkomst, waardoor ze samen met de 27 EU-lidstaten en de landen van de EER (Europese Economische Ruimte) deel uitmaken van één van de grootste vrijhandelszones ter wereld.

Deze vrijhandelszone telt ruim 700 miljoen inwoners en is goed voor iets minder dan 25 procent van het wereldwijde bruto binnenlands product (bbp).

De cijfers

Reden voor deze handelsdeal is om de wederzijdse heffingen op hun exportproducten (zo drastisch mogelijk) te verlagen. Van de EU willen zij quotavrije of laag belaste toegang tot de EU-markt voor Zuid-Amerikaanse land- en voedselproducten, waaronder rundvlees, gevogelte zoals kip en kalkoen, en suiker. Zo bevat het akkoord een nieuw quotum van 99.000 ton Zuid-Amerikaans rundvlees voor de EU-markt tegen een verlaagd invoertarief van 7,5 procent, terwijl volgens het handelsakkoord nog eens 180.000 ton pluimveevlees belastingvrij naar Europa mag.

Vorig jaar exporteerden de Mercosur-landen 270.000 ton rundvlees naar de EU waarvan het grootste deel met invoertarieven. De Europese veehouders kunnen niet kunnen concurreren tegen de Braziliaanse vlees- en pluimveeproducenten. De Zuid-Amerikaanse boeren kennen veel lagere productie-, arbeids-, loon- en milieukosten dan hun collega’s in Europa. Het totale voordeel tussen beide wordt geschat op 28 tot 36 procent.