Frankrijk schroeft normen voor gewasbeschermingsmiddelen terug

De nieuwe lijn is de gelijkschakeling met de EU-normen en het elimineren van strengere nationale regels, waar mogelijk. Frankrijk hanteerde tot dusver altijd de EU-normen als ondergrens en hanteerde in bepaalde gevallen een strengere lijn op nationaal niveau. De benadering was ervoor gericht om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zoveel mogelijk terug te dringen. Frankrijk liep hiermee voor op andere EU-lidstaten, ook als dit schade voor de teelt met zich meebracht.

Boerenprotesten tegen strenge beleid

De houding van ‘beste jongetje van de klas’ leidde tot ergernis bij Franse boeren. Zij voelden zich benadeeld. Enerzijds vanwege het concurrentienadeel ten opzichte van boeren in andere EU-landen, waar de normen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen soms minder streng waren. Anderzijds ging soms een deel van de productie verloren omdat de gewassen niet afdoende konden worden beschermd.

Sinds de boerenprotesten van een jaar geleden is het roer echter omgegaan. ‘Voedselsoevereiniteit’, waarmee bedoeld wordt het verminderen van de afhankelijkheid van import van voedsel door het verhogen van de eigen productie, is nu een topprioriteit. In de praktijk streeft de regering naar het opvoeren van de productiviteit en de concurrentiepositie van de Franse landbouw.

Prioritaire toepassing van middelen

Om ervoor te zorgen dat de boeren beschikken over de noodzakelijke middelen om hun gewassen te beschermen, wil de Franse regering het principe van ‘prioritaire toepassing’ in de wet vast laten leggen. Dat houdt in dat elke toepassing van middelen waarvoor alternatieven ‘niet-bestaand, ontoereikend of waarschijnlijk in de nabije toekomst verdwijnend’ zijn, is toegestaan. De voorgestelde wetstekst draagt de minister van Landbouw op om de ‘lijst van prioritaire toepassingen’ bij decreet vast te stellen, na raadpleging van de Adviesraad voor Gewasbescherming. Deze raad is verantwoordelijk voor het toezicht op de beschikbaarheid van chemische en niet-chemische gewasbeschermingsmethoden en -middelen.

Wat betreft de prioritering van de aanvragen voor toelating moet het bevoegde agentschap, Anses, een tijdschema opstellen ‘dat rekening houdt met de teeltcyclus’, dat ze aan de regering moet voorleggen. Hiermee gaat de regering meer regie voeren over het werk van Anses, wat tot voor kort ondenkbaar was.

Behoudt van scheiding verkoop en advies en verbod op acties

De regering heeft zich verder uitgesproken voor het afschaffen van de scheiding tussen de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen en advies over het gebruik. Fabrikanten mogen dat advies nog steeds niet geven, vanwege het gevaar op belangenverstrengeling, maar distributeurs of verkopers mogen wel een adviesdienst aanbieden aan de gebruikers. Minister van Landbouw Annie Genevard gaf toe dat het bestaande systeem van scheiding ‘niet zo effectief was als verwacht’ en dat het ‘veel te ingewikkeld’ was.

De regering blijft wel fel gekant tegen de herinvoering van kortingen en andere acties bij de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen, zoals voorgesteld door de Franse senaat. „Dit is een van de rode lijnen van de regering. Gewasbeschermingsmiddelen zijn soms onmisbaar en onvervangbaar, maar anderzijds zijn deze producten geen commerciële producten zoals alle andere,” verklaarde Genevard.