‘Niet tornen aan maatregelen tegen bruinrot’

De twee vondsten van bruinrot op pootgoedbedrijven in Flevoland en Gelderland zijn gedaan tijdens de integrale toetsing op de quarantaineziekte. Het zijn de eerste vondsten sinds jaren: bruinrot is sinds 2009 niet meer aangetroffen in pootaardappelen, en in 2011 werd de bacterie voor het laatst aangetroffen in consumptieaardappelen.
Goed toetsingssysteem
De vondsten zijn een tegenvaller, maar tonen aan dat we een goed controlesysteem hebben, stelt Van Hoogen. ‘En dat het noodzakelijk is dat we dit systeem in de benen houden.’ Volgens directeur Dick Hylkema van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO) is het het beste bewijs dat Nederland werkt met een goed toetsingssysteem. ‘Een besmetting als deze kan altijd gebeuren. Daarom is het belangrijk dat de NVWA er bovenop blijft zitten.’
Directeur Gerard Backx van handelshuis HZPC is dezelfde mening toegedaan. ‘Dat we zo lang geen bruinrot hebben gevonden, is het grootste succes van het onderzoek in de aardappelkolom. We kunnen het onderzoek niet stoppen, want er is altijd een risico op besmetting. Dat blijkt maar weer uit deze vondsten.’
Beregenen om te kunnen rooien
In de afgelopen droge zomer zijn er meerdere verzoeken binnengekomen om pootaardappelen te mogen beregenen met oppervlaktewater, zodat de telers konden rooien. Volgens Van Hoogen is het een heel goed besluit geweest om dit niet toe te staan. ‘Het is te belangrijk om nu de teugels te laten vieren, de risico’s zijn te groot.’
Het onderzoek naar de exacte oorzaak is nog in volle gang, maar de NVWA geeft aan dat er gerichte aanwijzingen zijn dat de besmetting is ontstaan door besmet oppervlaktewater. In 2015 is op het herkomstbedrijf tijdens een zware storm nevel van oppervlaktewater op het betreffende pootgoedperceel terechtgekomen. Er was geen sprake van overstroming.
De besmettingen zijn gevonden in nateelt van deze aardappelen bij twee andere bedrijven. Het herkomstbedrijf heeft nu de status verdacht, evenals één ander akkerbouwbedrijf dat ook pootgoed nateelt van dat herkomstbedrijf. Bij drie andere pootgoedtelers die eveneens uitgangsmateriaal aangeleverd hebben gekregen van het herkomstbedrijf is geen bruinrot aangetroffen.
Geen zorgen over export
Zorgen over gevolgen voor de export van Nederlands pootgoed zijn er dan ook amper. Het nieuws komt volgens Van Hoogen wel op een ongelukkig moment, nu de hele internationale pootgoedsector in Nederland is vanwege de rassenshows bij de verschillende handelshuizen. Maar het biedt ook de kans om de boodschap dat de NVWA de zaak goed onder controle heeft nog duidelijker uit te dragen, denkt hij.
Het bericht is wel koren op de molen van landen die in verband met het risico op bruinrot geen pootgoed uit EU-landen willen. Schotland is hier een voorbeeld van. Maar volgens voorzitter Peter Berghuis van de LTO werkgroep Pootaardappelen is goed uit te leggen dat het hier om een uniek geval gaat. ‘De pootgoedteelt is sinds 2009 vrij van bruinrot. De recente vondsten zijn een gevolg van overstromingen. De bron is gevonden en de NVWA heeft de hele lijn in beeld. Ik hoop dat het met een sisser afloopt.’
Lees ook:
Vondst van bruinrot bewijst succes van Nederlandse aanpak
NVWA treft bruinrot aan bij twee pootgoedbedrijven