
Meten is weten: verdichting van de bodem door bietenrooier

Onder grote belangstelling werden de machines gedemonstreerd. Terwijl de rooiers hun werk deden waren studenten van Aeres Hogeschool hun meetwerkzaamheden aan het doen. De studenten hadden onder begeleiding van hogeschooldocent en onderzoeker Kees Westerdijk zelf een onderzoek uitgewerkt om de verdichting van de bodem door de verschillende bietenrooiers in kaart te brengen. Ze zijn zorgvuldig te werk gegaan om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen.
Eerst is het gewicht per vierkante centimeter van de rooiers gemeten. Dit is gedaan met volle bunkers.
• Getrokken zes-rijige rooier (Grimme): Rooier links en rechts: beide 0,84 kg/cm²
Trekker voor: 0,57 kg/cm²
Trekker achter: 0,63 kg/cm²
• Gemiddeld onder de zes-rijïge Vervaet: 0,95 kg/cm²
• Gemiddeld onder de negen-rijïge Beeteater: 1,31 kg/cm²
Bij een norm van 1,0 kg per vierkante centimeter kan gesteld worden dat de Grimme en de ‘kleine’ Vervaet onder deze norm blijven en onder normale omstandigheden geen onomkeerbare verdichting in de (onder)grond zullen opleveren.
Ook is er op verschillende momenten met een penetrologger de weerstand van de bodem gemeten. Het aparaat meet indringingsweestand tot 80 cm diepte. Eerst zijn nulmetingen gedaan en daarna na elke gang en machine weer metingen. Echter deze metingen kunnen geen uitsluitsel geven over weerstandsverschillen tussen voor en na berijden door rooimachine en kipwagen combinatie en daardoor ook niet van mogelijke (schadelijke) verdichtingen door diverse bewerkingen.
Op een van de percelen zijn laagjes zand op verschillende dieptes in een rijspoor aangebracht. Na passage van de rooier was er geen noemenswaardige insporing waarneembaar, maar nadat de trekker met volgeladen kipwagen was gepasseerd was een insporing van meer dan 5 cm te zien tot op een diepte van zeker 20 cm. Een volgeladen kipwagen combinatie weegt tussen de 29 en 33 ton, waarbij per as tot 11,5 ton gedragen wordt. De bandafdruk van deze banden is kleiner dan onder de rooimachines waardoor meer dan 2 kg per cm² druk op de bodem wordt uitgeoefend.
Conclusie die volgens Kees Westerdijk gesteld kan worden, alle metingen en waarnemingen overwegende: De zes-rijïge Vervaet is het beste ter voorkoming van verdichting, mits gelost op de kopakker.
Tekst: Stichting Veldleeuwerik