'Geen rupsen gebruiken met doel later van het land te zijn'

Rupsbanden kunnen een 40 procent lagere bodemdruk opleveren, aldus Wagenings onderzoek.

„Plaatjes met rupsbanden in de blubber suggereren dat de techniek gericht is op werken onder slechte omstandigheden, maar wij vinden dat je dan al lang van het land moet zijn. Wij ontwikkelen deze tracks om een zo groot mogelijk draagvermogen te hebben en de bodem te ontzien. Het gaat om landbouwmechanisatie, niet om het bouwen van een tank voor het leger.” Dat zegt Thijs Hupkes van rupsbandenspecialist Zuidberg uit Ens.

Hupkes sprak op de masterclass TopBodem in Wageningen. Het bedrijf Zuidberg ontwikkelt verder met een grote productielijn in Ens. Volgens Hupkes is het bedrijf nu nog goed voor 400 tracks per jaar, maar kan op termijn een groei naar 2.000 op deze productielijn. Nu werkt Zuidberg met onderdelen van andere fabrikanten en in de toekomst zal het mogelijk worden een 'maatpak' te leveren per klant. Daarvoor is het nodig dat eigen onderdelen zelf gemaakt worden.

Hupkes zegt dat rupsbanden een deel van de oplossingen voor bodemverdichting zijn. Om goed op de vragen in de sector aan te sluiten participeert Zuidberg in werkgroepen en onderhoud het bedrijf banden met onderzoek van Wageningen, de opleidingen van de Aeres-groep en TopBodem.

Prijskaartjes

Voor telers is investeren in rupsen duur. Het ombouwen van een combine kost rond de 55.000 euro en bij een trekker ligt die prijs rond de 80.000 euro. „Wij kunnen daar nog niet een heel duidelijk verdienmodel bij geven, behalve dat het op termijn veel beter voor de grond is. In onderzoek dat Wageningen deed komt naar voren dat er 40 procent minder verdichting optreedt bij tracks.”

De rupsen voorkomen niet alleen verticale verdichting, ze blijken ook wielslip terug te dringen. Bij banden is dat vaak 10 tot 12 procent en bij rupsen zakt dat tot dicht bij nul. Hupkes stelt dat dit gunstig is voor de bodem en dat het brandstof spaart. „Het voertuig staat dan ook stabieler, wat gunstig is bij het vasthouden van een constante poot- of rooidiepte.” Oude eigenschappen als doortrillen van de rupsen zijn langzamerhand ingehaald door de techniek, waardoor voordelen toenemen.”

Gewicht

Tracks zijn zwaar. Dat is volgens Hupkes een belangrijk aandachtspunt. Als dergelijke systemen toch al zware trekkers, rooiers, combines en werktuigen nog eens 4 tot 6 ton zwaarder maken, heeft dat gevolgen voor de bodembelasting. Het liefst wil Zuidberg de techniek nog lichter maken en toepassen op lichtere machines.

Een ander punt is dat voertuigen met brede tracks ook te breed kunnen worden voor de openbare weg. In Nederland en de buurlanden let de overheid scherp op dergelijke brede landbouwvoertuigen. Zuidberg maakt tracks in de breedtes van 61 tot 92 centimeter. Met name die grootste breedte maakt een voertuig extra breed op de weg.

Het gewicht en de betere verdeling op tracks is belangrijk voor de bodem, maar Hupkes wijst ook op de andere machines die op het land komen. Als de rooier uitgerust is met tracks en de trekkers met kiepers rijden de grond op hetzelfde moment kapot, dan is het effect teniet gedaan.

Groei

Hupkes verwacht groei in de smalle tracks voor het gebruik bij bovenover ploegen. De brede tracks kunnen juist bij zaaien en poten goed van pas komen. De snelheid op de weg is ten opzichte van banden 40 procent lager. Hier verwacht Hupkes geen directe verbetering bij tracks, omdat deze dure systemen extra slijten bij hoge snelheid.