Onbeschadigde sjalotten dankzij speciale rooier
Precisiewerk
De teelt van sjalotten luister nauw en is lastiger dan de teelt van uien. Het gewas stelt hoge eisen aan het zaaibed en de gewasverzorging. “Uien groeien voor een deel boven de grond, sjalotjes zitten voor 90 procent in de grond. Dat vraagt om een andere manier van oogsten”, legt Haartsen uit. “Met onze speciale hydraulische schijvenrooier werken we extra diep, zodat de sjalotten zonder beschadiging en grond worden geoogst”, meldt hij in een twitterbericht aan Akkerwijzer. Het ging om een perceel biologisch geteelde sjalotten.
Het voortdurend zoeken naar verbeteringen van hun machines, ziet hij als een uitdaging. “Daar waar het kan, passen we een machine aan.” Dat geldt ook voor de twee schijvenrooiers voor sjalotten: een machine met hydraulisch aangedreven Samon schijven voor de gangbare teelt (werkbreedte 3 meter) en een voor de biologische teelt (1,50 meter).
Vergelijking
“Bij een assenrooier wordt het hele bed opgeschept en is er contact met de sjalotten. Zeker onder droge omstandigheden kan dat leiden tot beschadiging van de uitjes”, stelt Haartsen. Heel anders is het met de schijvenrooier, waar de diepte exact kan worden geregeld (6- 8 cm) en de grond tussen de rijen blijft liggen. De schijven staan anders en draaien de uien uit de grond. Er hoeft geen as door de gehele breedte, maar er wordt enkel een strookje (8 cm breed, 3 cm diep) onder de ui bewerkt.
“Ook onder droge, harde omstandigheden is rooidiepte geen enkel probleem.” De sjalotten worden niet beschadigd omdat er geen direct contact is met de schijven en de knolletjes en er hoeft geen grond uitgezeefd te worden, zoals bij een assenrooier wel het geval is. “
Volgens Ivo Haartsen is het oogsten met de schijvenrooier veel goedkoper dan de oogst in bedden, de nieuwste methode die de laatste jaren in zwang komt. “Dan wordt de grond voor het zaaien gefreesd, waarna de sjalotten in bedjes wordt gezaaid.
Specialisme
De circa 2.500 hectare sjalotten die in Nederland worden geteeld, zijn te vinden in zowel Zuidwest-Nederland, Flevoland als in de noordelijke akkerbouwstreken. “Een jaar of tien geleden slonk het areaal, maar de laatste jaren zien we weer meer belangstelling voor de teelt”, zegt Haartsen.
In tegenstelling tot de Franse sjalotten die worden geteeld uit bollen, kiezen Nederlandse telers voor zaaisjalotten. Vrije teelt komt weinig voor, telers regelen vooraf de afzet met één van de verwerkers in ons land. “De afnemers leggen het vast met contracten. Daar kom je niet zomaar tussen”, zegt Haartsen.
De oogst van sjalotten valt vroeger dan de uienoogst. In Zeeland en West-Brabant is de oogst van sjalotten nu in volle gang, terwijl deze in de noordelijker gelegen teeltgebieden voor de deur staat. Te grote sjalotten zijn niet gewenst. “De afnemers zijn scherp op de fijne maat. Op percelen waar de telers met droogte te kampen hebben gehad, moeten ze de maat goed in de gaten houden, omdat je ze klein wilt hebben.”
Tekst: Henny Lenkens
Beeld: Ivo Haartsen