'Vollegrondsgroenteteelt kan markt op met sojaboon'

In Japan en andere Aziatische landen kennen de consumenten de sojaboon als borrelhapje. „Ze eten ze daar als pinda's bij een biertje”, zegt Peter Strijk. „Dat spreekt mij wel aan. De rassen die hiervoor geschikt zijn moeten dus ook lekker zijn.” Strijk experimenteert met verschillende rassen. De teelt blijkt goed te gaan in Nederland en oogsten lukt goed met een gangbare bonenplukmachine, die nu voor sperziebonen gebruikt wordt.
De sojabonen zijn koudegevoelig. Daarom is zaaien pas in de loop van mei mogelijk in Nederland. Voor een rijpe droge boon duurt het tot in oktober voor er geoogst kan worden. Anders is het bij deze verse sojaboon. De oogst hiervan kan nu al gebeuren.
Edamame
Strijk noemt de verse variant op zijn Japans 'Edamame' sojaboon. „De boon is twee keer zo groot als de droge soort. De peulen zijn ook groter. Bij soja voor de droge teelt komt de opbrengst per hectare nu in Nederland boven de 3 ton uit. Bij de edamame sojaboon is de opbrengst 5 tot 7 ton per hectare.”
De sojateeltkenner denkt dat de Edamame sojaboon een goede teelt kan zijn voor akkerbouwers en groentetelers in de noordelijke provincies. „Het zou daar beter passen. Je kunt ze dan nog op tijd oogsten.” Bij een vroege oogst is aansluitend een groenbemester mogelijk. „Soja is een stikstofbindend gewas. De rhizobium-bacterie doet dat in wortelknolletjes. Met een groenbemester houd je deze stikstofbolletjes vast voor een volgende teelt, voorkom je uitspoelen van die stikstof.”
Rassen
De veredeling van soja voor de droge bonen werkt aan vroegere rassen voor Noordwest-Europa. Voor Edamame soja zijn de eisen weer anders. Strijk zou het liefst een vrij laag blijvende variant willen hebben voor de verse bonenteelt. Dat maakt de oogst volgens hem gemakkelijker. Nieuwe sojarassen worden vooral geselecteerd uit bestaande rassen die elders op de wereld zich onder gelijksoortige omstandigheden bewezen hebben. Veredelaar Hendrik Rietman is echt bezig met het maken van nieuwe kruisingen om rassen voor onze regio te maken.
In Lelystad demonstreerde Strijk de pluk van verse sojabonen. De bonen zijn 20 mei gezaaid en de oogst kon in de laatste dagen van augustus plaatsvinden. „Voor de verse teelt hebben we de rijafstand op 50 centimeter gezet, zodat we er met de plukmachine door kunnen.”

Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes