EU-ministers vinden directe betalingen belangrijk, Nederland niet
Estland is dit halfjaar voorzitter van de ministerraden van de Europese Unie. Van 3 tot 5 september had het een informele landbouwraad georganiseerd, met als thema instrumenten voor risicomanagement in het nieuwe GLB. Een van de voorstellen van Estland was dat directe betalingen een belangrijk instrument zijn om risico’s door prijsschommelingen op te vangen. Daarvoor zouden de betalingen per hectare in de EU gelijk moeten worden getrokken.
In de aanloop naar de landbouwtop toe had staatssecretaris Van Dam in een kamerbrief laten weten tegen voortzetting van de directe betalingen in de huidige vorm te zijn. Zij zorgen er juist voor dat de boeren zelf geen stappen nemen om risico’s te op te vangen en staan daarmee ook ontwikkeling van risicobeheersinstrumenten in de weg. Tijdens de top, zonder Van Dam, maar met minister Kamp, zijn de Europese ministers echter tot de conclusie gekomen dat directe hectaretoeslagen juist een belangrijk instrument zijn om te zorgen dat boeren een stabiel basisinkomen hebben.
Crisisreserve voldoet niet
Desondanks heeft het huidige GLB niet genoeg mogelijkheden om de sector te ondersteunen in tijden van crisis, vonden de ministers. Een nieuw GLB moet boeren instrumenten aanreiken waarmee ze zich kunnen wapenen in crisissen en die de concurrentiekracht van boeren in de vrije markt versterken.
De raad kwam verder tot de conclusie dat de huidige regels voor het inzetten van de crisisreserve niet voldoen. Dat hebben de crisissen in de melkvee- en varkenssectoren de afgelopen jaren laten zien. In een nieuw GLB moet het systeem sneller en flexibeler kunnen worden ingezet. Hierin volgden de ministers wel de lijn van Nederland. Estland had eerder gevraagd of de reserve verhoogd zou moeten worden, maar Van Dam schreef in zijn kamerbrief dat de complexiteit van de huidige regels een effectieve inzet van de reserve in de weg staat. Hij pleitte ervoor om die regels eerst te verbeteren. Dat pleidooi hebben de ministers van de andere lidstaten overgenomen.