ABN Amro: akkerbouwers boeren komende maanden achteruit
Met het oog op lage prijen voor akkerbouwproducten zullen telers deze zo lang mogelijk willen bewaren, wat leidt tot een extra verslechtering van hun positie. Wel zal aan het einde van het jaar de rekening-courant stand een positieve impuls krijgen als de bedrijfstoeslagen binnen komen, denkt ABN Amro. De bank verwacht dat veel ondernemers in de akkerbouw een pas op de plaats maken met investeringen. Met de huidige matige prijzen is het lastig om lange termijn plannen vorm te geven. Anderzijds is het zo dat de akkerbouwsector gewend is aan volatiliteit.
Met name in de periode februari tot en met mei was het gemiddelde saldo op de bank duidelijk hoger dan in 2016. In oktober 2016 bereikte de akkerbouw zijn absolute minimum met een negatief saldo van 14.800 euro. Daarna nam het gemiddelde saldo echter flink toe door uitbetaling van bedrijfstoeslagen (december 2016) en de ontvangsten voor gewassen (februari en maart 2017). In april 2017 was het gemiddelde saldo op de rekening-courant op een hoogtepunt van 26.300 euro.
Teeltkosten en afschrijvingen
Helaas voor de sector daalde de liquiditeit van akkerbouwbedrijven daarna weer aanzienlijk. Als redenen hiervoor draagt de bank onder meer aan de teeltkosten die in mei 2017 moesten worden voldaan, en de grootste afschrijvingen die in juli plaatsvinden, zoals gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en brandstoffen.
De hogere stand in de eerste vier maanden van 2017 zijn volgens de bank vooral het gevolg van gunstigere productprijzen. De prijzen waren onder meer hoger door de extreme weersomstandigheden die in 2016 leidde tot schade aan gewassen in meerdere regio’s. Door de lage olieprijs gekoppeld aan een lagere dollar vielen de kosten voor olie-gerelateerde producten ook iets lager uit.
Pool, contracten of vrije markt
De opbrengst van de verschillende producten is sterk afhankelijk van de manier waarop de teler zijn producten afzet, zoals via de pool, contracten of de vrije markt. Deze elementen zorgen voor grote verschillen. Daarbij blijven bewaring en kwaliteitsbewaking een belangrijke rol spelen.
De prijsontwikkeling van met name aardappelen is momenteel duidelijk slechter dan de afgelopen twee teeltseizoenen. Voor de overige gewassen, zoals granen en uien, liggen de marktprijzen op een gemiddeld niveau. De enorme groei van de gewassen na juli heeft de prijzen onder druk gezet, constateert ABN Amro. In heel Europa zijn met name de aardappelopbrengsten per hectare tot 20 procent boven het langjarige gemiddelde. Ook de huidige natte omstandigheden en het daardoor ontstane kwaliteitsverlies geeft extra aanbod, omdat de bewaarkwaliteit lager is door kans op rot.
Meer in de bewaring
In de liquiditeitsontwikkeling kan ook een gewijzigde verkoopstrategie de komende maanden gaan meespelen. Door de goede prijzen kozen vorig jaar veel bedrijven ervoor een gedeelte van de oogst direct te verkopen. Nu zullen ze, door de huidige lage prijzen, zoveel mogelijk willen opslaan, in de hoop dat de prijzen nog wat zullen aantrekken, voorziet de bank.
Tekst: Fenneke Wiepkema
Journalist, opgegroeid op een akkerbouwbedrijf. Schreef al voor verschillende landbouwuitgevers over het vakgebied akkerbouw en doet dit sinds 2012 als chef-redacteur akkerbouw bij Agrio. Schrijft en coördineert voor Akkerwijzer.nl, het vakblad Akkerwijzer en de regionale titels van Agrio.
Tekst: ABN Amro
Beeld: Susan Rexwinkel