Een topbodem maakt een andere keuze in meststoffen mogelijk
Nitraat, ammonium of amide
Alle bekende stikstofhoudende kunstmesten verschillen onderling door de vorm waarin de stikstof in het product aanwezig is: nitraat (NO3-), ammonium (NH4+) of amide (ureum). De voorkeur van planten gaat uit naar nitraat. Nitraat is na toediening direct en volledig beschikbaar als voedingsstof. Plantenwortels nemen het op via het bodemvocht. Nitraat is bovendien niet alleen een N-voedingsstof, maar bevordert ook de opname van nutriënten als calcium, magnesium en kalium.
De tweede stikstofvorm is ammonium. Hiervan is slechts een klein deel direct door de plant opneembaar. Het merendeel van het ammonium moet door bodemleven eerst worden omgezet tot nitraat (nitrificatieproces). Door de positieve lading van ammonium (NH4+) hecht het zich aan de bodem. Dit vermindert de directe opname omdat de plantenwortels naar de ammoniumstikstof toe moeten groeien.
De derde en laatste stikstofvorm is amide (ureum). Dit wordt niet rechtstreeks door plantwortels opgenomen, wel kan een klein deel rechtstreeks door het blad worden opgenomen bij toediening in vloeibare vorm. De opname van stikstof uit ureum bestaat uit twee delen. Allereerst wordt ureum in de bodem omgezet in ammonium (NH4+) door het enzym urease. Vervolgens wordt het ammonium grotendeels omgezet in nitriet en daarna in, door de plant goed opneembaar, nitraat. Dit verklaart de tragere werking van ureumstikstof.
Exacote, blend met alle drie stikstofvormen
OCI Exacote is een stikstof-zwavel blend waarin alle drie stikstofvormen worden gecombineerd. De blend bevat Nutramon-KAS, Granular 3 Ammoniumsulfaat en gecoate ureum. Als het gaat om de stikstofvormen dan komt dit overeen met 20% nitraat, 45% ammonium en 35% amide. De coating zorgt voor een gecontroleerde afgifte van nutriënten, afgestemd op de voedingsbehoefte van het gewas. In de praktijk is er bij een gemiddelde bodemtemperatuur van 16 graden 2-3 maanden stikstof beschikbaar. Ter illustratie onderstaande grafiek.
Met een dergelijke blend is het mogelijk om aanvullend op de voedingsstoffen die een topbodem levert met minder meststoffen een vergelijkbaar resultaat te halen met bovendien minimale uitspoeling en vervluchtiging van waardevolle nutriënten. Bovendien draagt de blend in belangrijke mate bij aan het behoud van bodemleven. Zo is de coating van de ureum hier speciaal op afgestemd. Deze gaat namelijk geen chemische interactie aan met de micro-organismen in de bodem en beschermt de plantenwortels tegen verbranding. Daarnaast is er minder kans op verstoring van het bodemleven doordat de strooifrequentie wordt teruggebracht. Een lagere berijdingsintensiteit immers verkleint de kans op schade.
Tekst: OCI Agro, NutriNorm.nl
Beeld: OCI Agro