Schouten wil eerlijke prijsvorming en betere positie boer in keten
De positie van de boer in de keten moet verbeteren, vindt ook de minister. De boer is nu vaak overgeleverd aan de grillen van zijn afnemer of de consument. ‘De consument vraagt veel. Hij wil een gezond en duurzaam geproduceerd product. Maar daar moet de consument dan ook een prijs voor betalen.’ Boeren moeten de mededingingsregels maximaal kunnen benutten, zei Schouten. Ze voegde daar aan toe dat de overheid deze regels eventueel kan aanpassen als blijkt dat dat nodig.
Verdienmodel voor boeren
Schouten ziet in het nieuwe GLB mogelijkheden om die positie te verbeteren. Ze denkt hierbij onder meer aan prestatiegerichte betalingen voor zaken als duurzaamheid of maatschappelijk gewenst. ‘Dat moet een verdienmodel worden voor boeren.’ Ook het creëren en vasthouden van een gelijk speelveld, vindt ze belangrijk.
Een duurzame landbouw betekent voor de minister ook een gezonde bodem. ‘De kwaliteit van de bodem bepaalt de kwaliteit van uw product’, hield ze de NAV-leden voor. Er zijn volgens haar al veel goede voorbeelden van duurzaam bodembeheer. ‘Maar er is wel ruimte voor verbetering.’ Dat geldt wat haar betreft niet alleen voor de boer, maar ook voor zijn afnemer. Schouten pleitte bij de NAV-bijeenkomst dan ook voor meer ketensamenwerking voor het behoud van de bodem. Daar ligt echter ook een taak voor de overheid. ‘We moeten als overheid geen tegenstrijdig beleid voeren. Korte termijnbeleid is niet altijd beter voor de bodem.’
Snellere en betere toelating voor laagrisico middelen
Ook op het gebied van gewasbescherming is nog winst te behalen, stelde de minister. Inzet is een geïntegreerde aanpak. ‘Laten we met elkaar kijken hoe we deze omslag kunnen maken.’ Echter, voegde ze daar aan toe, een geïntegreerde aanpak vraagt om de beschikbaarheid van voldoende laagrisicomiddelen. Ze wil hiervoor een snellere en betere toelating realiseren. ‘Daar mag u mij op aanspreken.’
Voorzitter Teun de Jong van de NAV was blij met de uitspraken van de minister over het verbeteren van de positie van de boer in de keten. In de NAV-toekomstvisie voor de akkerbouw pleit de vakbond er onder meer voor dat boeren op een duurzame manier kwalitatief goed en veilig voedsel moeten kunnen verbouwen en daarmee een gelijkwaardig inkomen mee kunnen verdienen. Daarnaast wenst de NAV dat de consument zich bewust is van de goede kwaliteit van het in Nederland geproduceerde voedsel en bereid is daar een passende prijs voor te betalen. ‘Ze moeten er maar aan wennen dat ze meer moeten betalen voor voedsel.’
Om zich een betere positie in de keten te kunnen verwerven, moeten boeren zich tot een zelfde marktaandeel kunnen organiseren als afnemers. ‘Bijvoorbeeld Albert Heijn, met een aandeel van 35 procent.’ Maar daar is een onafhankelijke scheidsrechter voor nodig, vond De Jong. ‘Minister, u zou morgen al kunnen beginnen aan het inrichten van zo’n autoriteit.’
Derogatie voor neonicotinoïden
Hij ondersteunde het pleidooi van de minister voor een geïntegreerde akkerbouw. ‘Maar daar is geïntegreerd beleid voor nodig. We moeten af van die hokjespolitiek.’ Hij refereerde aan het recente verbod op de neonicotinoïden. ‘Daar moeten we verstandig mee omgaan. De Jong drong bij de minister aan op derogatie voor het gebruik van de neonicotinoïden. ‘Minister, laat de toelating van gewasbeschermingsmiddelen over aan deskundigen. We moeten af van beleid dat is gebaseerd op emotie.’ De zaal stemde hier op in met een luid applaus.