Column: 24

Op vier plaatsen in Nederland liggen bietenhopen om te meten wat droog bewaren, ondergrond, bewaarduur en laadmethode doen met bietenkwaliteit, tarra en verliezen. Suiker Unie heeft daarvoor bewaarhopen aangelegd in Dronten, Wilhelminadorp en Klazienaveen. CSV COVAS in Goirle.

Om onderzoekscijfers van dichtbij te ervaren, hielp ik een dag mee met het uitrapen van zogenaamde netmonsters en temperatuurloggers uit de op te laden bewaarhopen in Goirle. Het is dan de kunst de bij de aanleg ingebrachte netmonsters en loggers uit de hoop te rapen voordat de kraan of bietenmuis ze oplaadt.

De hopen lagen op de veldrand net naast een fiets- en wandelroute. Wat een aanspraak op zo’n dag: trimmers, hondenuitlaters, wandelaars en fietsers met allemaal hun eigen vragen en verhalen. De een grappend ‘hebt u de gouden biet al gevonden?’ of ‘kijk jongens die zoekt de konijntjes’. Vaak geïnteresseerd ‘waarom doen jullie dat?’ en ‘waarvoor is dat witte spul? (vliesdoek)’. Sommigen die onder de indruk zijn van de grote machines, blijven meer dan een half uur staan met de scootmobiel of met kinderen.

Een meneer in een scootmobiel vertelt dat hij nog gewerkt heeft bij aanpassingen aan een suikerfabriek. ‘Dat was stressen omdat het altijd voor 1 september klaar moest zijn’. Na een portie herinneringen zoekt hij de warmte van de kachel weer op.

Jongemannen, toekomstige boeren, komen vooral om de machines in actie te zien. En gepensioneerden willen alles weten van de bietenmuis, die ze voor het eerst van dichtbij zien.

‘Die hopen liggen er al weken. Waarom moet dat dan net op zondag gebeuren?’ vraagt een zeer geïnteresseerde mevrouw. De uitleg maakt blijkbaar nieuwsgierig en al snel stelt ze vragen als ‘kun je nog wel suiker maken uit bieten die kapot in de vrachtauto vallen’, ‘hoe kun je de bieten het beste bewaren’ en ‘tot hoe lang kan een suikerfabriek doorwerken’. Toevallige passanten kunnen goede vragen stellen die aanzetten tot nadenken.

Net zo onbevangen kon ik tussendoor (we moesten af en toe wachten) de bieten bekijken vóór en tijdens het verladen: verschil tussen wel en niet afdekken, verse sporen van reeën naast aangevreten bieten onder aan de onafgedekte hoop, de plekken waar schimmel groeit aan bieten, verschil in uitloop onder en bovenaan de hoop, verschillen tussen buitenkant en binnenkant van de hopen, plekken waar puntbreuk en andere verliezen ontstaan bij de kraan en de bietenmuis.

Heerlijk zo’n dag onbevangen waarnemen en direct contact met de ‘buren’ van het bietenperceel. Het leverde meer op dan ik vooraf had ingeschat. Heeft u dat ook als u in contact bent met uw bieten en de omgeving van uw bietenperceel?

Frans Tijink, directeur IRS