Besluit vrijstelling gecoat bietenzaad laat nog een maand op zich wachten

Als het nog een maand gaat duren, komt het besluit feitelijk te laat, verzucht Jan Willem van Roessel van Cosun. Voor haar besluit gaat minister Schouten niet over één nacht ijs. Ze laat zich hiervoor adviseren door verschillende partijen, waaronder de NVWA en het Ctgb. Volgens de woordvoerder van LNV bevindt dit overleg zich nog in de fase van hoor en wederhoor.

De sector roept de minister opnieuw op een knoop door te hakken over de mogelijke vrijstelling voor het gebruik van gecoat bietenzaad, en dan het liefst zo snel mogelijk. Als de minister op korte termijn besluit vóór een vrijstelling moeten de zaadbedrijven vol aan de bak om hun zaad te coaten. Telers ontvangen immers half december al de uitnodiging voor de online zaadbestelling van Suiker Unie.

België wel, Nederland niet: geen gelijk speelveld

Al meerdere landen in de EU besloten een vrijstelling te verlenen voor met neonicotinoïden gecoat bietenzaad. België maakte gisteren als zevende land bekend dit zaad volgend jaar toe te staan.

En dat zou een beslissing in het voordeel van de Nederlandse bietensector dichterbij moeten brengen. De productieomstandigheden zijn voor de telers in België telers gelijk aan hun Nederlandse collega’s. En als het gaat om een gelijk speelveld voor alle bietentelers in de EU kan het bijna niet anders dan dat Schouten ook een vrijstelling verleent.

Het is zuur dat België wel een vrijstelling krijgt en Nederland niet, erkent Van Roessel. „Maar aan de andere kant hebben we vanaf het begin gezien dat België positief in deze discussie stond, terwijl Schouten al in de zomer liet weten dat de kans op een ontheffing niet groot was. Dus in die zin zijn we niet verrast.”

Vaker en meer spuiten met insecticiden

De Europese Unie besloot eind april tot een totaalverbod op het gebruik van neonicotinoïden. Dit verbod wordt op 1 januari 2019 van kracht. De bietensector vreest voor grote problemen: doordat telers geen zaad meer kunnen gebruiken dat is bewerkt met neonicotinoïden worden ze gedwongen vaker en meer te spuiten met insecticiden om het gewas te beschermen tegen bladluizen. En dat is niet wat de sector wil. „Plat gezegd zijn we hierdoor aan de goden overgeleverd”, aldus Van Roessel. „De telers hebben nu nog maar weinig middelen om afdoende te reageren op plagen.”

En dat heeft grote gevolgen voor de oogst en daarmee de inkomsten van bietentelers. Uit eerdere berekeningen van Cosun blijkt dat het verbod op gecoat zaad leidt tot een verlies van gemiddeld 7 procent wortelopbrengst, wat resulteert in 17 procent financieel verlies voor de bietenteler. De opbrengstderving in de praktijk kent een grote bandbreedte, met wel uitschieters tot 50 procent.

Verlaagde dosering

In samenspraak met alle betrokken partijen diende Suiker Unie een aanvraag tot vrijstelling voor de Nederlandse bietenteelt in. De aanvraag is ingediend voor een verlaagde dosering van neonicotinoïden en voor een selectief deel van Nederland. Voor dat laatste heeft Suiker Unie gekeken naar die gebieden waar de insectendruk het hoogst is en waar bestrijding met andere middelen niet succesvol is.