Schade door bietenkever leidt tot dilemma: overzaaien of zomergerst zaaien
Het bietenzaad is al besteld, maar Dinkla is er nog niet uit. „Als ik ga overzaaien, is het probleem niet weg: de bietenkevers zitten er nog steeds. Wat als ze deze nieuwe plantjes ook opvreten?” Daarom overweegt hij om zomergerst in te zaaien op het aangevreten perceel. „Dan ben ik van het probleem af.” Maar met die keuze doet zich een nieuwe probleem voor. „Dan krijg ik mijn leveringsplicht voor Cosun niet vol en loop ik het risico op een boete.”
Met Force behandeld
Dinkla had zijn bieten gezaaid op 1 april. „De grond was heel mooi, we hadden er zelfs nog een buitje op gehad, alle omstandigheden waren gunstig.” Met het oog op het verbod op neonicotinoïden en de bedreiging van insecten had hij gekozen voor met Force behandeld zaad. Force in het pillenzaad werkt tegen bodeminsecten (ondergrondse bietenkevers, ritnaalden, wortelduizendpoten, miljoenpoten, ondergrondse springstaarten en emelten). Maar dat mocht niet baten: toen het zaad eenmaal was gekiemd en de eerste plantjes boven kwamen, sloegen de bietenkevers toe. „De plantjes vallen om en ik kan er niets tegen doen.”
Dinkla is niet de enige die tegen deze problemen aanloopt. De akkerbouwer kan zo een paar namen opnoemen van collega’s die ook in dubio zitten of er overgezaaid moet worden vanwege vraatschade. En ook zijn teeltbegeleider kent meerdere gevallen van wegvallende bietenplanten.
200 hectare overgezaaid
Ook bij Cosun is dit probleem bekend, al lijkt het aantal meldingen van overzaai als gevolg van schade door springstaarten en bietenkevers vooralsnog mee te vallen, zegt Pieter Brooijmans van Cosun. Tot nu toe is circa 200 hectare overgezaaid, met name als gevolg van korstvorming, vorstschade en muizenvraat. Vraat door springstaarten en bietenkevers staat op de vierde plaats als reden voor overzaai.
Brooijmans begrijpt het grote dilemma waar akkerbouwers als Dinkla nu voor staan. „Het risico is inderdaad aanwezig dat de bietenkevers opnieuw zullen toeslaan als er wordt overgezaaid. Dat is voor individuele telers heel wrang.” Kunnen telers in zo’n geval een beroep doen op overmacht? „Als iemand door overmacht niet aan zijn leveringsplicht kan voldoen, kan hij een ontheffing aanvragen. Dus een teler die van plan is te gaan leveren en daar zijn best voor heeft gedaan, komt daar in principe voor in aanmerking.”
Verbod op neonicotinoïden
De schade door de bietenkevers is een gevolg van het verbod op de neonicotinoïden. Wat Dinkla nog het meest raakt, is dat de besluitvorming rond dit debat vooral is gebaseerd op emotie in plaats van op feiten. „En de gevolgen zijn voor de boer.”
Hij vreest dat boeren nu gedwongen worden meer gebruik te maken van pyrethroïden om de plaagbeestjes de baas te blijven. Maar diep in zijn hart wil Dinkla dat helemaal niet. „Deze middelen doden veel meer insecten, ze zijn slechter voor het milieu. Maar we hebben niets anders.”
Er zijn veel telers die worstelen met beestjes in hun gewas, zo blijkt ook uit de vele tweets: