Van Balen: pas na drie jaar herstel verdichte bodem
Van Balen beschouwt het Duitse onderzoek niet als nieuws, want telers en onderzoekers wisten al dat een verdichting traag oplost. De onderzoeker denkt dat telers er veel voordeel uit kunnen halen om hun gewassen en groenbemesters zo te plannen dat ze de verdichting actief aanpakken en procenten betere opbrengsten halen.
Van Balen: „Het bewortelingseffect kan je op twee plaatsen benutten: een fijne beworteling in de bovenlaag van de grond en agressieve hoofdwortels die diepere lagen los maken. Benut de kracht van plantenwortels! Een witte klaver kan bijvoorbeeld wel 120 centimeter diep wortelen.”
Bouwplan
Een voorbeeld van slim inrichten van het bouwplan is volgens Van Balen een Zeeuwse teler die stopte met fritesaardappelen en inzette op vroegere tafelrassen. Dankzij de eerdere oogst beschermt de teler zijn bodemstructuur en twee weken eerder oogsten levert 6 procent meer opbrengst uit de volgende teelt. Een week eerder oogsten is volgens Van Balen al goed voor een meeropbrengst van 3 procent.
Everhard van Essen van Aequator Groen en Ruimte komt met een rij maatregelen om de bodemstructuur te versterken. Naast goede kalktoestand en ontwatering noemt hij ook het tijdstip van het land op gaan als cruciaal. Te vroeg in het voorjaar en te laat in een natte herfst is allebei een slecht begin van de volgende teelt.
Een standaardadvies kan Van Essen niet geven. „Ondiep ploegen, bovenover ploegen, niet-kerende grondbewerking, op een ander tijdstip het land op gaan, rijpaden, rupsen en bedekt houden van de grond in de winter dragen allemaal bij aan de bodemkwaliteit. Het is aan de teler om te kiezen uit de beste combinaties.”
Hoofdgrondbewerking
Van Essen verwacht dat voor telers vaak het verplaatsen van de hoofdgrondbewerking bijdraagt aan een betere bodem. „Ploegen na tarwe verplaatsen van half november naar een eerder tijdstip rond half augustus helpt. Zaai bijvoorbeeld een gele mosterd daarna en maak die kapot in februari met de rotorkop. Het resultaat is een betere bietenoogst in het volgende jaar. De structuur is losser en open.”
Dat de druk op de bodem sterk toenam sinds 1980 blijkt uit het gebruik van veel zwaardere machines. Van Essen laat zien dat de wiellast in 1980 tot 5.000 kilo liep. Tegenwoordig is 8.000 tot wel 10.000 kilo mogelijk. Minder gewicht, rijpaden en gebruik van rupsen (op droge grond) zijn adviezen. Van Essen zegt dat een teler die een verdichting lostrekt vooral snel het perceel groen moet hebben om de situatie te stabiliseren.
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes