EFSA in de fout met studies over glyfosaat door niet-erkende laboratoria

De studies zijn tot nader order onbetrouwbaar. Een nieuw team van onafhankelijke wetenschappers onderwerpt deze ‘verdachte’ studies nu aan een nader onderzoek.

Dat de zaak aan het licht kon komen, is te danken aan het feit dat het Europese Hof van Justitie op verzoek van enkele Europarlementsleden het EFSA heeft verplicht om de inhoud van de studies vrij te geven. Het voedselagentschap vond de commerciële belangen van de bedrijven die de studies uitvoerden (zoals Monsanto) belangrijker dan openheid van zaken te geven. Het is niet onmogelijk dat het EFSA daarvoor nog op de vingers wordt getikt door het nieuwe Europese Parlement.

Geloofwaardigheid

De onthulling over het inzetten van de niet-erkende en daardoor onbevoegde laboratoria heeft niet alleen de geloofwaardigheid van het EFSA maar ook van de Commissie geen goed gedaan. Uit verschillende EU-lidstaten en het Europees Parlement klonk al kritiek. De Commissie is immers samen met de EFSA verantwoordelijk voor de keuze van de laboratoria die bepaalde zaken voor haar moeten uitzoeken.

De Commissie heeft bovendien haar standpunt over het al dan niet verlengen van de vergunning voor glyfosaat mede gebaseerd op de bevindingen van de niet-erkende laboratoria. De zes ‘gewraakte’ studies werden uitgevoerd in Schotland (1), India (2) en de VS (3).

Vriendjespolitiek

Ook wordt EFSA verweten zeer onzorgvuldig met het wetenschappelijk onderzoek te zijn omgegaan en mede gekozen te hebben voor laboratoria die helemaal niet bij het onderzoek rond glyfosaat betrokken hadden mogen worden. Deze laboratoria misten daarvoor de nodige competentie en expertise. Nagegaan moet nu worden of hier sprake is van vriendjespolitiek, corruptie of manipulatie van het onderzoek om het standpunt van de Commissie ten gunste van glyfosaat erdoor te drukken. De anti-fraude dienst (OLAF) van de Commissie zal zich na het zomerreces met deze zaak bezighouden.

EFSA handhaaft intussen zijn standpunt dat glyfosaat niet kankerverwekkend is voor de mens. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) en andere internationale organisaties beweren het tegendeel. Deze laatste organisaties baseren zich op het oordeel van onderzoekers die wel in erkende laboratoria werkzaam zijn. Tegen 2022 moet de EU een definitief besluit nemen over het al dan niet voorgoed verbieden van glyfosaat, maar de lidstaten zijn nog zeer verdeeld daarover.

Roundup

Officieel mag glyfosaat, het belangrijkste bestanddeel van het gewasbeschermingsmiddel Roundup, binnen de Europese Unie nog altijd aan boeren worden verkocht. In sommige landen van de EU mag het product niet meer worden verkocht aan particulieren.