Column: Henk Nienhuis: 100 jaar Avebe
Wij als boerenleveranciers zijn daar aandeelhouder van, dat gaf een trots gevoel. De feestelijke opzet had een boerennuchterheid. Zo ook de aanwezige catering, degelijk en goed. Avebe heeft een kleine 2.500 boeren als aandeelhouder-leverancier en er werken zo’n 1.300 mensen in het Avebe-gebeuren. Je kon diverse routes afleggen; te voet, per bus of per treintje.
Opvallend vond ik de vordering in het verbeteren van het bestaande en het maken van nieuwe producten. Productie van zetmeel, eiwit en vezels. Steeds meer in menselijke consumptie met een hoger verdienmodel. Met een open bus reden we rondom de rondgor, een grote voorraadbunker waar de vrachtwagens met aardappelen in geleegd worden. Er kan een voorraad voor een heel weekend in liggen Avebe draait zeven keer 24 uur in de week, het transport ligt in de loop van de zaterdag en de zondag stil.
De oude fabriek staat er voor het grootste deel nog, maar is buiten gebruik. Er zijn twee nieuwe fabrieken gebouwd. Per treintje gingen we over het fabrieksterrein met een duidelijke uitleg.
Soms was het verhaal niet helemaal geschiedzuiver, maar wat wil je ook na 100 jaar. Mijn gedachten dwaalden af en toe een beetje af naar verleden tijden. Een tijd dat Avebe op één oor na failliet was. Cargill die klaar stond Avebe op te kopen om aardappelzetmeel van de markt te halen. Want Cargill deed in mais en tarwezetmeel. Die wilde die markt veroveren en monopoliseren.
In allerijl werd binnen de Werkgroep Veenkoloniën een Avebe-comité opgericht. We reisden meerdere keren af naar Den Haag om de noodzakelijk ondersteuning te vragen voor boerenaandeelhouders, werkgelegenheid en de aardappelteelt in de Veenkoloniën. We werden diverse keren ontvangen en geraadpleegd en kregen in twee keer betalingen van bijna een half miljard gulden. Boeren legden er overigens over een lange reeks van jaren nog wel eenzelfde bedrag bij. Geen van beide partijen heeft er ooit een cent van terug gezien.
Avebe 100 jaar, in mijn periode als boer van ongeveer tien fabriekjes naar twee grote zetmeel- en eiwitproductielocaties. Van stinkende afwateringskanalen en vloeivelden, veroorzaakt door rottend eiwit. Van afval naar een zeer winstgevende eiwit productie. Van een twee/derde prijsondersteunende Brusselse subsidie naar een mooie aardappelmeelprijs zonder Europees geld.
We zijn een beetje trots op dat mooie Avebe-bedrijf in de Veenkoloniën.
