Race tegen de klok voor onderzoeken rond residuen chloorprofam
Het onderzoek naar de beste reinigingsmethodiek is in volle gang. De Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie (Vavi) volgt in zes Nederlandse bewaarcellen verspreid over het land wat de effecten zijn van de verschillende middelen op de aardappelen. Voor de oogst is in de zes cellen een nulmeting gedaan. Daarna zijn ze met verschillende middelen gereinigd en zijn ze weer onderzocht op de aanwezigheid van residuen. Gedurende het bewaarseizoen worden er meerdere keren monsters genomen uit de aardappelpartijen om te meten hoeveel residu er op de knollen zit. „We volgen de bewaring dus van begin tot eind”, zegt Hylke Brunt van de Vavi. Ook loopt er een onderzoek in ongeveer honderd bewaarcellen waarin dit jaar al geen chloorprofam meer wordt toegepast. De Vavi hoopt in maart een compleet beeld te hebben van de verschillende opties en de effecten hiervan op de aardappelen en de bewaarcellen.
Tijdelijk hogere residunorm
Daarnaast ligt er bij het Ctgb een verzoek van de Europese aardappelsector voor een tijdelijk hogere residunorm: in plaats van de 0,01 maximale residulimiet (MRL) die normaliter van kracht wordt bij een non-renewal wil de aardappelsector inzetten op een tijdelijke verhoging naar 0,3 tot 0,5 MRL. Het Ctgb zal hierover een rapport schrijven voor de Efsa, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid. De opinie van Efsa zal vervolgens leidend zijn voor de discussie binnen een overleg van het Standing Committee Plants, Animals, Food and Feed (Scopaff).
Los van de toekenning van een tijdelijk verhoogde MRL zal de aardappelsector de maximale inspanning moeten verrichten om de bewaarschuren waarin chloorprofam is gebruikt voor zover mogelijk schoon te krijgen, zegt Brunt. „Met alleen die tijdelijke verruiming van de residunorm zijn we er niet.” Dat betekent dat de teler nu met de huidige schoonmaakmiddelen aan de slag moet. Als de data van het Vavi-onderzoek naar de verschillende reinigingsmethodieken is afgerond, zal de Vavi met concretere adviezen komen. Of deze uitslagen op termijn de basisnorm voor de verwerkende industrie gaan vormen voor de afname van aardappelen kan Brunt nog niet aangeven. „Het is nog te vroeg om daar iets over te zeggen.” Ook over de controle op de naleving van reiniging van de bewaarcellen is nog geen duidelijkheid. „Dat zijn we nu aan het uitwerken.”
Alternatieven zijn duurder
Door het Europese verbod op chloorprofam vanaf teeltjaar 2020 worden telers gedwongen andere middelen (zoals 1,4 Sight, Biox-M en Argos) te kiezen voor de aardappelen die zijn bestemd voor de lange bewaring. Deze alternatieven zijn echter vaak duurder dan chloorprofam. Hoe gaat de verwerkende industrie hier straks mee om? „Dat is nadrukkelijk geen onderwerp van gesprek binnen de Vavi vanwege het mededingingsrecht, maar in het algemeen geldt dat een hogere kostprijs per kilo aardappelen wordt opgepakt door de markt.”