Waarschuwing NEPG: ‘Verdere groei aardappelareaal, hogere kostprijs, lagere opbrengstprijzen’
Dit jaar neemt het aardappelareaal in de vijf belangrijkste Noord-West Europese aardappellanden (Duitsland, Frankrijk, België, VK en Nederland) verder in omvang toe. Dit verwacht de North-Western European Potato Growers Foundation (NEPG). Uit cijfers van de NEPG blijkt dat het aardappelareaal in de afgelopen vijf jaar is gegroeid met 9 procent tot in totaal 563.000 hectare. Afgelopen jaar steeg de groei in de vijf NEPG-landen boven het vijf jaar gemiddelde uit. De sterkste groei vond plaats in Frankrijk, België en Duitsland. Het areaal in Groot-Brittannië groeide het minst.
Waarschuwing
„We willen de aardappeltelers waarschuwen voor signalen die we momenteel uit de markt opvangen. Signalen die wijzen op een verdere uitbreiding van het aardappelareaal. De suikerprijs voor de Duitse, Franse en Belgische bietentelers is slecht. Voor veel telers reden de bieten (deels) in te ruilen voor de teelt van een ander gewas. Aardappelen vormen daarbij een duidelijke optie. In Nederland zien we dat melkveehouders stoppen in de zandgebieden. Zo kom gras- en maisland beschikbaar voor andere teelten. Ook dan blijken aardappelen een interessant alternatief om zelf te gaan telen of percelen hiertoe te verhuren,” aldus NEPG en VTA bestuurder Bert Timmermans.
Prijsdruk
Ondanks een groeiende vraag naar aardappelen vanuit de industrie en, in mindere mate, vanuit de export, ziet NEPG de trend van een continue areaalgroei als een risico. „Bij normale groeiomstandigheden tijdens het groeiseizoen, resulteert dit in een overproductie. Dit gaan de telers onvermijdelijk merken in de vorm van een extra druk op de vrije prijzen”, waarschuwt Timmermans. Hij adviseert telers kritisch te kijken naar de omvang van hun aardappelareaal. „Poot eventueel wat minder aardappelen en teel op de zo vrijkomende percelen een ander gewas, bijvoorbeeld tarwe. De opbrengst is dan mogelijk lager, maar met dit gewas loop je aanzienlijk minder risico’s en is bovendien ook nog eens goed voor de grond,” luidt het advies van Bert Timmermans.
Hogere kosten en hogere risico’s
De NEPG waarschuwt de telers ook rekening te houden met een hogere kostprijs. Zo stijgt de kostprijs dit jaar als gevolg van extra kosten door slechte rooiomstandigheden, extra drogen voor bewaring en meer verliezen door beschadiging en rot bij een aantal rassen. Daarbovenop komen komend bewaarseizoen de hogere bewaarkosten door het verbod op chloorprofam. Volgens een recente kostprijsberekening van de Nederlandse Akkerbouw Vereniging (NAV) stijgen alleen daardoor de bewaarkosten met circa 3 cent per kilogram. Verder krijgt de teelt steeds meer te maken met de risico’s van klimaatverandering en tegelijkertijd ook met een toenemende ziektedruk, nieuwe plagen en strengere wetgeving rondom de toelating van gewasbeschermingsmiddelen. „Deze hogere kosten en risico’s zien wij als NEPG nog niet terug in hogere contractprijzen voor het nieuwe seizoen. Het lijkt alsof de verwerkende industrie, met het oog op de verwachte areaalgroei, rustig achterover leunt zonder telers te compenseren voor de extra kosten. Reden voor ons om telers te waarschuwen om bij het afsluiten van nieuwe contracten heel alert te zijn.”
Gemiddelde oogst 2019
De oogst van het seizoen 2019 komt met 26,9 miljoen ton over de 5 landen uit op een gemiddeld niveau. De NEPG schat in dat 1 à 2 procent van alle aardappelen nog niet is gerooid. Sommige telers zijn nog aan het oogsten. De kwaliteit in de opslag is goed, hoewel er wel wat problemen met verouderende aardappelen en bakkleur bij de NEPG worden gemeld. In de meeste NEPG-landen verloopt de export in dezelfde lijn of iets hoger dan gebruikelijk en de actuele prijzen vertonen een stabiele tot licht stijgende lijn.
Tekst: Guus Queisen
Opgegroeid op een gemengd agrarisch bedrijf op een typisch Zuid-Limburgse carréboerderij. Na een financieel/economische opleiding en diverse functies sinds 1985 in deeltijd en sinds 1996 fulltime op freelance basis actief in de landbouwjournalistiek. Volg kritisch alle ontwikkelingen die (in-)direct aan de agrarische sector gerelateerd zijn. Bij Agrio werkzaam voor zowel de papieren als de digitale uitgaven van: Stal en Akker, Pigbusiness, Melkvee en Akkerwijzer.
Beeld: Susan Rexwinkel Agrio archief
Bronnen: NPEG, NAV