Ritnaalden veroorzakers van schade in landbouwgewassen

Ritnaalden of koperwormen zijn de larven van de kniptor. In Nederland zijn er ongeveer 76 soorten inheems. Zoals dat met de meeste insecten het geval is zijn er ook hier slechts een paar die problemen opleveren. Dit zijn respectievelijk:

• Agriotes lineatus
• Agriotes sputator
• Agriotes obscurus

Levenswijze

De kniptor zelf leeft bovengronds en vreet aan diverse gewassen. Het grotere probleem zijn de larven van de kniptor, de ritnaalden dus. Deze larven leven ondergronds en voeden zich met de wortels van diverse planten. Kniptorren geven de voorkeur aan vochtige grond en relatief hoge temperaturen. De volwassen dieren verschijnen in het vroege voorjaar, vliegen eventueel s ’nachts en worden aangetrokken door licht. De uitkomende larven, die gevoelig zijn voor droogte, voeden zich eerst met humus en vervolgens met de wortels van de plant. De ritnaalden waar wij mee te maken hebben ontwikkelen zich in 3 tot 5 jaar in de bodem. Het menu is zeer gevarieerd. Van mais en aardappel, tot ui, gras, klaver, graangewassen, bieten, sla, kool, witlof en nog meer.

Wanneer schade

Schade is vooral te verwachten in het voor- en najaar. Dan komen de larven vanuit diepere lagen naar boven om zich te voeden. In het voorjaar is schade vooral aan zaailingen van maisplanten, witlof en biet te verwachten. Het ondergrondse deel van de stengel wordt aangetast doordat de ritnaald een gat boort ter hoogte van de stengelbasis. In het najaar zijn het vooral knol- en wortelgewassen die op het menu staan. De larven vreten dan gangen in bijvoorbeeld aardappel en wortel.

Monitoring

Met slechts 3 soorten die schadelijk zijn is het belangrijk te weten hoe je de larven kunt herkennen. Ritnaalden lijken erg op de larven van de meeltor. Het verschil zit hem in het laatste segment. Daar heeft de ritnaald een soort uitstulping aan de onderkant, de schijnpoot. Bij de larve van de meeltor ontbreekt deze. Daarnaast zijn er aan het spitse achterlijf 2 vlekjes zichtbaar die enigszins doen denken aan ogen. Schadelijke ritnaalden hebben deze donkere vlekjes. Ritnaalden houden zich graag schuil onder een pol kweekgras, aan de rand van het perceel. Trek deze er eens uit en onderzoek de graspol op de aanwezigheid van ritnaalden. Ook kan met een aardappel doorsnijden en de doorgesneden kant enkele cm in de grond duwen. Ritnaalden weten deze snel te vinden.

Weerbaar gewas met biostimulanten

Een sterk en weerbaar gewas groeit makkelijker weg en is daardoor sneller door een kritieke fase van de teelt heen. Een biostimulant zoals Tercol kan daar aan bijdragen. Tercol (MG) bestaat uit een sterk geconcentreerde mengsel van speciaal geselecteerde kruidenconcentraten. Dankzij de plantversterkende bestanddelen ontwikkelen de planten indirect een verhoogde weerbaarheid en vitaliteit. Tercol (MG) ondersteunt het natuurlijke regeneratievermogen, heeft een voedende en plantversterkende werking bij invloeden van buitenaf, in de bodem en bij de wortels. Tercol (MG) vermindert abiotische stress bij planten en verhoogt de weerbaarheid in de bodem bij de plant.