BO Akkerbouw kritisch over scenariostudie 'Nederlandse Landbouw 2050'

In het rapport, van Wageningen Research, gaan de opstellers ervan uit dat ook in 2050 nog steeds een groot deel van het veevoer geïmporteerd en niet binnen Nederland zelf geproduceerd zal worden. Verdere samenwerking tussen akkerbouwers en veehouders wordt in de studie beperkt doordat in de natuur gedreven scenario’s het omzetten van grasland naar akkerbouw niet meer mogelijk is. In feite betekent dit dat de studie geen rekening houdt met het stimuleren van kringlooplandbouw en dat de studie grondruil tussen akkerbouwers en veehouders op Nederlandse schaal onmogelijk maakt. Ambities van de overheid en de sector voor duurzame landbouwbodems en verduurzaming van de gewasbescherming komen hiermee in de knel.

Uitputting

Enkele aannames in het rapport houden geen rekening met de akkerbouwpraktijk. Een voorbeeld daarvan is de aanname dat de gewasopbrengsten in 2050 met 30% zullen toenemen, maar dat de ruimte om bodem en gewassen passend te voeden wordt ingeperkt in de vorm van lagere fosfaatgebruiksnormen. Iedere akkerbouwer weet dat dit zal leiden tot uitputting van de landbouwgronden en dat dit uiteindelijk niet houdbaar zal blijken. Op basis van de gekozen aannames en scenario’s is het verklaarbaar dat de uitkomsten laten zien dat de plantaardige productie moet krimpen en dat er vervolgens bosaanplant op bouwland nodig is om de emissies uit de veehouderij te compenseren. BO Akkerbouw twijfelt echter aan de logica in het rapport.

Europees perspectief

Jaap van Wenum, vicevoorzitter van BO Akkerbouw, herkent de krimp in het akkerbouwareaal niet. Volgens hem is de markt sturend op het areaal en breidt de akkerbouw de laatste jaren zich juist uit. De uitgevoerde studie geeft volgens Van Wenum het inzicht dat het van belang is om klimaatneutraliteit in Europees perspectief te zien. „Het is op Europese schaal belangrijk dat de meest vruchtbare gronden worden ingezet voor de voedselproductie. Moeilijk beteelbare gronden elders in Europa zou je beter kunnen inzetten voor bosaanplant.”

Plantaardig eiwit

De scenariostudie is uitgevoerd in het kader van de onderhandelingen over het Klimaatakkoord Doel was om inzicht te verkrijgen hoe de Nederlandse landbouw er richting 2050 uit kan zien. Het ministerie van LNV functioneerde daarbij als opdrachtgever. Het is teleurstellend dat het brede spectrum van beleidsvelden van LNV in deze studie slechts ten dele is benut, vindt BO Akkerbouw. In het rapport is bijvoorbeeld beperkt aandacht voor de vraag naar plantaardig eiwit en andere voedingstrends. Daarnaast is het een gemiste kans dat duurzame opwekking van energie door boeren niet is meegenomen in de studie, omdat dit een manier kan zijn om energie-gerelateerde emissies van andere sectoren te compenseren.