Ook ABN-Amro verwacht grote impact coronavirus op akkerbouwbedrijven

De coronacrisis laat duidelijk sporen na in de hele akkerbouwketen. Echter in het eerst kwartaal van 2020 is daar nog niets van te zien. Dat stelt de ABN-Amro in haar periodieke Insights nieuwsbrief. Volgens de bank was de stand op de lopende rekening van akkerbouwbedrijven aan het eind van het eerste kwartaal 2020 vrijwel identiek aan de stand een jaar eerder (50.000 euro). In het eerste kwartaal ontvangen de akkerbouwers doorgaans meer dan ze uitgegeven. Bewaarproducten worden verkocht en afgeleverde producten uitbetaald.

Bij- en afschrijvingen

Het niveau van de bij- en afschrijvingen was in het eerste kwartaal 2020 ongeveer gelijk aan het niveau van 2019. De bijschrijvingen in het eerste kwartaal kwamen net boven de 2 ton uit, de afschrijvingen bedroegen 180.000 euro in 2020. In het eerste kwartaal 2020 was de toename op de lopende rekening (saldo van af- en bijschrijvingen) wel iets lager dan in 2019. In het eerste kwartaal van 2020 is er per saldo 21.600 euro bijgeschreven op de rekening-courant. Dit is 7.800 euro minder dan in het eerste kwartaal van 2019. In het eerste kwartaal van 2020 was er gemiddeld genomen wel ruimte om extra af te lossen op leningen.

Coronacrisis

De coronacrisis gaat ook aan de Nederlandse akkerbouwers niet onopgemerkt voorbij. Volgens ABN-Amro komt dit vanaf dit kwartaal duidelijk naar voren. Een duidelijk voorbeeld zijn de telers van fritesaardappelen die nog aardappelen in de bewaring hebben. Door het wegvallen van de frites-export en de afzet naar de horeca blijkt ongeveer 1 miljoen ton fritesaardappelen vrijwel onverkoopbaar. Om de pijn te verzachten heeft het ministerie van LNV inmiddels een regeling van 50 miljoen euro in voorbereiding om de liquiditeitstekorten van getroffen telers te beperken. Veel ondernemers betalen de komende 6 maanden geen aflossingen en soms ook geen rente aan hun bank. Dat helpt tijdelijk om liquiditeitstekorten op te lossen. De toezegging van de overheid om de GLB gelden eerder uit te betalen heeft pas in het derde kwartaal effect.

Toekomstige gevolgen coronacrises

ABN-Amro verwacht dat de problemen met fritesaardappelen ook zijn weerslag zullen hebben op de suikerbietenprijs van de oogst 2020. Immers fritesproducent Aviko maakt deel uit van coöperatie Cosun. In het verleden zorgden de goede financiële resultaten van Aviko voor een hogere bietenprijs. Voor dit jaar is de verwachting dat Aviko verlies gaat draaien door een lagere omzet en de verplichting om gecontracteerde aardappelen af te nemen. De verwerkende industrie heeft aardappeltelers gevraagd om minder aardappelen te poten om overschotten zo veel mogelijk te beperken. In een aantal gevallen staat hier een hectarevergoeding tegenover. Deze ontwikkelingen kunnen de binnenlandse afzet van pootaardappelen in het volgende seizoen negatief beïnvloeden. Volgens ABN-Amro zullen koelhuizen vol met frites een prijsdruk gaan geven op de geteelde fritesaardappelen en indirect van invloed zijn op de arealen in 2021.

Bewaarperikelen

Door de afzetproblemen worden producten langer dan voorzien bewaard. Hierdoor treedt ook kwaliteitsverlies op door indroging, infecties en kiemen. Bovendien mag vanaf 1 juli 2020 het kiemremmiddel CIPC niet meer worden gebruikt en moeten de schuren voor dit nieuwe seizoen ook schoon zijn. De aardappelen kunnen dus niet te lang bewaard worden zonder problemen voor seizoen 2020/2021. Daarnaast kunnen fytosanitaire restricties optreden voor export als de kwaliteit afneemt. De marktpartijen zijn actief op zoek naar alternatieve afzetkanalen voor de aardappelberg. Ze kijken wat de mogelijkheden zijn in de zetmeelindustrie, in de biovergisting of voor verwerking tot veevoer.

Liquiditeitstekorten

De extra bewerkingen om de grond dit jaar zaai- en pootklaar te maken zorgen voor extra slijtage aan de machines en kost meer diesel dan in een ‘gewoon’ voorjaar. Daarnaast wordt al veelvuldig beregend om de opkomst van gewassen veilig te stellen. De daaruit voortvloeiende hogere dieselkosten en de lagere inkomsten uit de verkoop van gewassen, zullen een duidelijk negatieve invloed hebben op de liquiditeit van menig akkerbouwbedrijf. ABN-Amro adviseert akkerbouwers om, bij verwachte liquiditeitstekorten, tijdig met de bank contact op te nemen.