Matthé Elema: Van verkenner naar kwartiermaker

Kern van zijn nieuwe taak is volgens Elema „een breed netwerk van groepen op te zetten die deel willen nemen aan onderzoek en innovatie.” Daarbij wil hij, in lijn met zijn aanbevelingen, niet voorbij gaan aan ‘oude’ Veldleeuwerik-groepen. Wel is het volgens Elema duidelijk dat Veldleeuwerik in de oude opzet geen toekomst heeft. „Het is een goede formule, wellicht wilden de deelnemers wel wat te veel. Maar vooral omdat de certificering niet door de markt werd opgepikt, haakten grote partijen af, ook financieel.”

Elema mag als kwartiermaker aan de gang met de aanbevelingen die hij deed in het rapport dat hij als verkenner schreef. De minister stelt voor, gebaseerd op de aanbevelingen uit het rapport, om een „hoogwaardig praktijknetwerk als onderdeel van de kennisinfrastructuur in de akkerbouw” vorm te geven. Daarvoor gaat de oud-BO-Akkerbouwdirecteur nu voorbereidingen treffen.

Transitiehub

De kwartiermaker wil als eerste gaan onderzoeken welke groepen er nog actief zijn en welke er mee willen werken in, zoals omschreven in het rapport, „de op te zetten transitiehub.” Hij kan zich voorstellen dat er groepen zijn die regionaal met het Veldleeuwerikwerk door willen gaan. Daarvoor bepleit hij bij de minister alle ruimte. Groepen die aan willen haken bij het kennisplatform zijn daar echter ook welkom, aldus Elema. „Maar het zullen niet alleen mensen uit die groepen zijn.” Om tot goede adviezen vanuit de groepen te komen, adviseert hij de minister elk een bijdrage te geven van 4000 euro. Daarnaast vraagt hij voor de komende anderhalf jaar 200.000 euro vrij te maken om de werkwijze van Veldleeuwerik te moderniseren en aan te passen en de nieuwe beoogde kennisorganisatie op te tuigen.

Elema verwachtte bij het uitbrengen van zijn rapport in januari dat het vervolgonderzoek nog voor de zomer zou zijn afgerond. „Dan zouden de betrokkenen kunnen starten met het opzetten van het kennis- en innovatienetwerk. De Coronacrisis vertraagt één en ander, zodat we nu pas kunnen opstarten met het eerste vervolgonderzoek.” De kwartiermaker denkt dat pas in de loop van volgend jaar het voorgestelde platform operationeel wordt. Voor hem houdt het werk dan op. „Ik schuif niet automatisch door in de nieuwe structuur. De groepen moeten voor een nieuwe man of vrouw zorgen. Mijn werk zit er dan op.”

Inspanningen

Stichting Veldleeuwerik hield 1 januari 2020 op te bestaan. Om na te gaan hoe de inspanningen van de stichting zo goed mogelijk benut of voortgezet konden worden, stelde LNV Elema aan als verkenner. Hij presenteerde zijn bevindingen in januari. Vanwege de Corona-crisis liet een reactie van de minister langer op zich wachten dan verwacht. Vorige week werden daar Kamervragen over gesteld. Deze week kwam het antwoord van Schouten en zijn brief en rapport openbaar.