Kees Hanse: 25 procent van aardappeloogst naar veevoer voor nieuwe marktwerking
De aardappelmarkt ligt op z’n gat, ziet Hanse. „Er is geen handel, de industrie draait nog op aardappelen van oogst 2019 en er komt vooralsnog een normale aardappeloogst van het land.” Een dodelijke mix voor de vrije telers. „Iedereen denk straks: ik houd ze voor de lange bewaring, in de hoop dat ze aan het eind van het seizoen nog wat opleveren. Maar dan maken we een hoop kosten, en de aardappelen zullen ook dan niets opbrengen.”
Daarom wil hij dat een deel van de aardappelen direct na de oogst van de markt wordt genomen. Niet alleen in Nederland, maar in heel West-Europa. Er is in zijn ogen maar één afzetmogelijkheid: veevoer. „Je moet ze niet in de export doen, dan gaan ze immers weer concurreren met onze eigen aardappelen.”
„De rekening-courant van veel boeren is leeg. Ik kom geen boer tegen die zegt ‘het komt wel goed’.”
Het geldt alleen voor de vrije aardappelen. „Een groot deel van de aardappelen is al op contract verkocht. Daar kunnen we niets mee doen. Boeren hebben die afspraken gemaakt over de afzet van hun opbrengst en daar moet je niet aanzitten.”
Het is niet voor het eerst dat een dergelijk plan op tafel komt. Eerdere pogingen om op die manier de marktwerking terug te brengen, liepen echter op niets uit, omdat ondernemers uiteindelijk toch hun eigen situatie boven het grote belang zetten. Maar toch denkt Hanse dat er nu wel kans van slagen is. „Je moet dergelijke dingen pas in het leven roepen als de nood hoog is. En dat is nu het geval. De rekening-courant van veel boeren is leeg. Ik kom geen boer tegen die zegt ‘het komt wel goed’. Iedereen zal zijn aardappelen in de schuur stoppen voor de lange bewaring, in de hoop dat het nog wat wordt. Maar laten we alsjeblieft ons verstand gebruiken en op voorhand al een deel uit de markt nemen.”
„Zo lang er een kans is, wil ik er voor vechten. Als we niets doen, gaan we het verliezen.”
Hanse heeft zijn oproep bij verschillende partijen neergelegd: LTO, NAV, Producenten Organisatie Consumptieaardappelen, Brancheorganisatie Akkerbouw. „Ze zijn het allemaal met me eens.” Achter de schermen wordt volgens hem geïnventariseerd wat de mogelijkheden zijn om daadwerkelijk een hoeveelheid aardappelen na de oogst uit de markt te nemen. Ondertussen is Hanse gevraagd zijn plan onder de aandacht van de boeren te brengen. Is hij niet bang dat ze hem de kastanjes uit het vuur laten halen? „Dat denk ik wel. Maar het moet ergens beginnen. Het vuurtje is ontstaan en ik wil het nu aanwakkeren.”
Hij beseft dat de kans van slagen niet heel groot is. „Maar zo lang er een kans is, wil ik er voor vechten. Als we niets doen, gaan we het verliezen. In 2019 hebben we als consumptieaardappeltelers geld laten zitten, dit jaar gebeurt dat ook. We willen niet dat dat volgend jaar ook gebeurt.”
