Column: Menko van Zwol: Een klap in het gezicht
Boeren zijn innovatieve mensen. En deze vakmannen en -vrouwen worden van alle kanten voorzien van kennis en advies. Dankzij internet is het veel gemakkelijker om je als boer met kennis te verrijken. Ik zit bijvoorbeeld in meerdere app-groepen met collega-telers, waarin we met elkaar appen over bijvoorbeeld organische stof of de bodem. Op deze manier hebben we onderling veel contact, ook midden in het seizoen.
Maar vergeet ook niet partijen als Agrifirm, Delphy en Profyto. Zij verkopen niet alleen gewasbeschermingsmiddelen, maar hebben ook eigen proefvelden waar verschillende middelen met elkaar worden vergeleken. Dat is de schil die de boer om zich heen heeft om kennis te krijgen. Ik krijg het gevoel dat LNV denkt dat boeren de hele dag niets anders doen dan domweg een beetje trekker rijden. Hebben ze wel enig idee hoeveel vakbladen hier iedere week op de mat vallen?
„Hebben ze wel enig idee hoeveel vakbladen hier iedere week op de mat vallen?“
Met de vouchers wil de minister de omslag naar kringlooplandbouw en klimaatvriendelijke bedrijfsvoering makkelijker maken. Maar daarvoor kan ze beter intern kijken. Want de regelgeving van de overheid duidt op een gebrek aan vakkennis bij de beleidsmakers. Ze hebben geen kennis van samen met de natuur werken, want ze maken harde regels die op een bepaalde datum moeten worden uitgevoerd. De overheid is een ster in het ‘klinisch’ boeren. Ik snap dat je als overheid de regels niet ieder seizoen kunt aanpassen, maar dat wil niet zeggen dat je het het beste doet voor de natuur als je de regels volgt.
Denk alleen al aan het mestbeleid. Al die regels gaan over het afvoeren van mest. Mest wordt nu zelfs verbrand. De minister verwijst tijdens haar interview in het tv-programma Zomergasten naar de film ‘The biggest little farm’ uit 2018. Ik heb die film ook bekeken, maar het lijkt wel of ik een andere film heb gezien dan Schouten. Want één van de eerste dingen die ze in deze film doen voor bodemherstel is het bouwen van een schuur om mest te maken. In deze film wordt gezegd dat je mest moet zien als een gewas. Terwijl het in Nederland vaak wordt gezien als een afvalproduct.
„Het is de regelgeving die ons tegenhoudt, en niet het gebrek aan kennis.“
Mest aanbrengen op het land moet nu met sleufkouterbemesters, opgelegd door de overheid. Maar dankzij die techniek breng je in de sleufjes een veel hogere concentratie op één plek aan, waardoor de broodnodige bacteriën op die plek doodgaan. Vroeger, toen wisten boeren wel hoe het moest, toen gebeurde dat met de ketsplaat, het liefst vlak voor een regenbui, waardoor de mest met het water de bodem in trok. Dat was veel beter voor het bodemleven. En dan krijgen wij kennisvouchers om te leren hoe om te gaan met de bodem…
Schouten schrijft dat de vouchers het voor boeren makkelijker moeten maken om onafhankelijke adviseurs in te schakelen. Maar ik ben bang dat er op die manier te veel geld bij de verkeerde personen terecht komt. Het is wel vaker zo bij subsidies zo dat de schil om de ondernemer heen het meeste opstrijkt, onder het mom van onderzoek en coaching.
Nee hoor, wij boeren weten wel wat we willen en wat de natuur nodig heeft. Het is de regelgeving die ons tegenhoudt, en niet het gebrek aan kennis.
