Verbod op stapelen van gewasbeschermingsmiddelen niet zo maar geregeld

Het door Schouten gewenste verbod richt zich vooralsnog op gewasbeschermingsmiddelen op basis van de werkzame stoffen abamectine, deltamethrin, esfenvaleraat en chlorantraniliprole. Deze vier stoffen zijn het vaakst aangetroffen bij overschrijdingen in het oppervlaktewater, en zijn door de NVWA betiteld als middelen die gestapeld gebruikt kunnen worden. Het gaat om insecticiden die deels in de akkerbouw worden toegepast. Deltamethrin en esfenvaleraat worden gebruikt tegen insecten in onder meer aardappelen bieten en granen. De stof chlorantraniliprole heeft een toepassing tegen kevers in aardappelen en wordt daarnaast vooral toegepast in de fruitteelt. Abamectine is vooral bekend als insecticide in de vruchtgroenten en bloemisterij.

Complexe dossiers

De aankondiging van Schouten tijdens het Algemeen Overleg eerder deze week is de eerste concrete stap richting een verbod op het stapelen. Eerstvolgende stap is dat de minister in gesprek gaat met de toelatingshouders van de diverse middelen. Het gaat om complexe dossiers, waardoor een overeenkomst met de producenten niet snel beklonken zal zijn. „Voor een wijziging rond is, zal er nog veel tijd overheen gaan. Invoering per teeltseizoen 2021 lijkt me dan ook erg kort”, zegt Maritza van Assen van belangenorganisatie Nefyto. Eric Kiers van BASF, distributeur van het middel Sumicidin Super met als werkzame stof esfenvaleraat, vindt het lastig om te beoordelen of het verbod op stapelen al volgend seizoen effectief wordt vanwege de complexiteit van de dossiers. Hans van Boven van het Ctgb staat daar duidelijk anders in: hij verwacht dat het nieuwe etiket nog voor teeltseizoen 2021 in werking zal treden.

Of het verbod zal leiden tot knelpunten in bepaalde teelten is nog niet helemaal duidelijk. Volgens Van Boven zal dat niet het geval zijn. „Stapelen is namelijk niet de bedoeling. Bij de beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen wordt gekeken naar het aantal toepassingen dat is vermeld op het etiket. Als een etiket stelt dat met vier toepassingen een plaag onder controle is, dan zou dat in de praktijk ook zo moeten zijn.”

Versnelde toelating groene middelen

Akkerbouwvoorman Jaap van Wenum van LTO pleit met het oog op het aangekondigde verbod op stapelen opnieuw voor een versnelde toelating van met name groene gewasbeschermingsmiddelen. „Het middelenpakket voor telers wordt steeds smaller, daar moet een oplossing voor komen. Boeren kiezen niet uit weelde voor stapeling.” Daar ligt volgens hem een duidelijke rol voor de overheid. „Nieuwe middelen, ook de groene, komen maar mondjesmaat op de markt. De overheid moet meer ruimte bieden juist voor deze groene middelen.”