Na een jaar vertraging alsnog start pilotproject hoge compostgift op akkers

De afgelopen dagen zijn bij vijf agrariërs in totaal circa vijf hectare akkers voorzien van een extra hoge compostgift van 150 ton/ha. Doel is het vaststellen van het effect van hoge compostgiften op de organische stofgehalten in de bodem, zowel op de korte als de langere termijn. Een tweede doel is het vaststellen van mogelijke bij-effecten van dergelijke hoge compostgiften. Zoals verbetering van het bodemleven, de bodemstructuur, het vochtvasthoudend vermogen, nutriëntenbeschikbaarheid en uitspoeling van stikstof en fosfaat.

Nederlandse landbouw

De vijf agrariërs zijn een afspiegeling van de Nederlandse landbouw. Zo participeren o.a. een vollegrondsgroenteteler, een akkerbouwer met een regulier bouwplan en een melkveehouder in de pilot. „Bij iedere deelnemer hebben we circa één hectare voorzien van een extra hoge compostgift. Daarbij is een deel van het perceel regulier bemest terwijl het andere deel voorzien is van een compostgift van circa 150 ton per hectare. Deze hoge compostgift wordt eenmalig gegeven en vervolgens opgevolgd door andere maatregelen om de organische stofopbouw verder te stimuleren.

Verschillen volgen

De komende jaren vinden er op deze percelen dezelfde teelten en grondbewerking plaats. We kunnen zo dus duidelijk de verschillen volgen. Ook vinden metingen plaats of er wel of geen (hogere) uitspoeling plaatsvindt van stikstof en fosfaat uit het deel met de hoge compostgift”, legt Arjen Brinkmann, directeur van de Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) desgevraagd uit. De BVOR coördineert het pilotproject. Zij werkt hierin onder meer samen met onderzoeksbureau CLM en met Van Iersel.

Geen ontheffingen

De start van de pilot is een jaar vertraagd. In het najaar 2018 werd de start van het pilotproject voor 2019 aangekondigd. „We hebben echter de proef op het laatste moment moeten afblazen. Dit vanwege het feit dat de noodzakelijke ontheffingen van RVO niet binnen waren. Zo moeten we beschikken over een ontheffing van de meststoffenwet wat betreft een overschrijding van de maximale stikstof- en fosfaatgift en een ontheffing op de verplichting van het zaaien van een vanggewas voor 1 oktober bij mais. Dit jaar hebben we deze ontheffingen wel op tijd van RVO ontvangen”, legt Arjen Brinkmann uit.

Oostenrijks systeem

Deze pilot is geïnspireerd op een Oostenrijks systeem. In Oostenrijk stimuleert men boeren via een privaat systeem van koolstofcredits om actief te werken aan meer organische stofopbouw in de bodem. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor initieel hoge compost doseringen. Deze vormen een kick-start voor de opbouw van humus in de bodem. De resultaten van de pilot in Nederland worden onder meer worden gebruikt in een breder onderzoeksprogramma dat zich richt op koolstofvastlegging in minerale landbouwbodems. Dit programma omvat een serie kennisprojecten die een consortium onder leiding van Wageningen Universiteit uitvoert. Het is onderdeel van de Klimaatagenda landbouw.