Wintertarwe zaaien in december: de uitdagingen

De uitdagingen van decemberzaai tarwe

De omstandigheden tijdens inzaai en beginontwikkeling van de tarwe zeggen veel over de mogelijke opbrengst van het gewas. Om een goede opbrengst te behalen, moet er een goed plantenbestand opkomen en dat is nu net de uitdaging bij late inzaai van wintertarwe. Door de lagere temperaturen verloopt de opkomst traag en is de periode waarin jonge kiemplanten kwetsbaar zijn voor verslemping of verstikking, relatief lang. De planten die wel boven komen, blijven achter in ontwikkeling en dat zie je terug in de korrelopbrengst.

• Opbrengstderving kan richting de 15% gaan als er < 100 planten/ha staan
• Er is een directe invloed van het zaaitijdstip op de opbrengst van wintertarwe (zie afbeelding); ten opzichte van oktober is de korrelopbrengst bij inzaai begin december 5% lager en bij inzaai eind december 10% lager
• Conclusie: het effect van late en ongunstige zaai kan in totaal voor 25% opbrengstderving zorgen

Keuzewijzer inzaaien wintertarwe of zomertarwe

1. Dikker zaaien en rassenkeuze: wanneer de omstandigheden in de beginontwikkelingen gunstig zijn, is wintertarwe aan te raden boven zomertarwe. Met de rassen rgt Reform en Residance zijn goede praktijkervaringen.
2. Beoordelen weersomstandigheden: is het weer slecht en het weersvooruitzicht ook, overweeg dan het zaaien van zomertarwe. De nieuwste rassen zomertarwe halen gemiddeld een meeropbrengst van 8% (zie rassenlijst). Dat maakt het gat tussen de lagere opbrengst van wintertarwe en zomertarwe kleiner. Tip: vanaf 2022 is ons nieuwe ras wbp Duncan beschikbaar, dit ras heeft een bewezen meeropbrengst van 8%.
3. Spitzaaien: soms is er geen keuze en ben je aangewezen op spitzaaien. De beste ervaringen hiermee zijn opgedaan met het ras Residance. Kun je het land niet op, dan spreekt het voor zich dat zomertarwe de enige logische keuze is.
4. Wintertarwe zaaien op de gok. Wordt het niets, dan overzaaien met zomertarwe. Dit is mede afhankelijk van de grondsoort, maar deze keuze raden we niet aan. Pakt de gok verkeerd uit, dan zit je met dubbele zaaikosten. Ook kan het lang duren voordat je zomertarwe kunt zaaien als het zaaibed voor wintertarwe verslempt is. Beter is om opnieuw de afweging te maken bij punt 2 en eventueel te kijken naar welke alternatieve gewassen passen in het bouwplan als wintertarwe mislukt.

Conclusie: wintertarwe heeft de hoogste opbrengstpotentie

Of je nu in oktober of december zaait, wintertarwe heeft altijd een hogere opbrengstpotentie dan zomertarwe. Ons advies is om te kiezen voor het ras rgt Reform of Residence, beide rassen stoelen goed uit. Kijk wel kritisch naar de weersomstandigheden. Als het na half december erg nat is en je de wintertarwe niet op de normale manier kunt zaaien, is het advies om te kiezen voor het zaaien van zomertarwe.