NAV: ‘Niet vasthouden dat alles kringlooplandbouw moet worden’

De NAV heeft klachten van leden ontvangen over een enquête over kringlooplandbouw die de WUR heeft rondgestuurd onder boeren. Volgens de NAV en haar achterban was de vraagstelling sturend en feitelijk soms onjuist. Zo werd volgens de NAV gevraagd ‘Wat doet u al aan kringlooplandbouw?’ met vervolgens voorbeelden die niks met kringlooplandbouw te maken hebben, maar bijvoorbeeld met herstel van de biodiversiteit. Zo stelt de WUR het begrip ‘Duurzaamheid’ synoniem met ‘kringlooplandbouw’. Nadat de akkerbouwvakbond verder keek bij de WUR werd ze bevestigd in haar beeld. Zo schaart de website www.kringlooplandbouw.wur.nl ook alles onder de noemer ‘kringlooplandbouw’. Zoals bijvoorbeeld agrarisch natuurbeheer en maatregelen voor biodiversiteitsherstel.
Kringlooplandbouw een doel
De NAV vindt dergelijke spraakverwarring, die dus ook de WUR gebruikt, erg. In haar ogen wordt kringlooplandbouw zo een doel en niet één van de manieren om te verduurzamen. Voor de NAV is dit reden om in haar toekomstvisie niet toe te rekenen naar kringlooplandbouw, maar een inventarisatie te maken van maatregelen die bijdragen aan een verdere verduurzaming van de akkerbouw.
Pootaardappelen
Een voorbeeld waar de NAV zich aan stoort is dat in de Agenda Waddengebied 2050 wordt gesteld dat de pootaardappelteelt in de noordelijke kleischil in het kader van kringlooplandbouw moet omschakelen naar een regionale afzet. Regionale afzet van de succesvolle pootgoedteelt is volgens de NAV onzin omdat in veel klimaatzones geen gezond uitgangsmateriaal geteeld kan worden, terwijl daar wel (eet)aardappelen geteeld kunnen worden die een belangrijke rol in de voedselvoorziening spelen. De NAV denkt dat dit zeer belangrijke aspect over het hoofd wordt gezien of moedwillig genegeerd.
Export
Waar de NAV ook een duidelijke mening over heeft is de discussie of Nederland wel agrarische producten moet willen exporteren? Ze is voorstanden van export naar gebieden waar het betreffende product niet kan worden geteeld of buiten het seizoen is. Dit met uitzondering van zaai- en pootgoed waar de NAV voorstander is van een wereldwijde afzet. Dit strookt volgens de NAV niet met de insteek die velen kiezen als verlenging van kringlooplandbouw: alleen produceren voor eigen markt. De NAV vindt het begrip ‘eigen markt’ sowieso een twistpunt. Immers driekwart van de Nederlandse productie gaat naar de ons omringende landen. Bovendien vraagt de vakbond zich af hoe duurzaam het is als Nederland alleen voor de eigen markt gaat produceren en er dus veel productie wordt verplaatst naar landen waar minder duurzaam wordt gewerkt en de eisen minder hoog zijn? De NAV vindt dat producten het beste daar geteeld kunnen worden waar bodem en klimaat het meest gunstig zijn. Dus aardappelen in NW-Europa en sinaasappelen in Spanje.
Verduurzaming
De NAV onderschrijft dat met de kennis van nu, de landbouw een verduurzamingsslag zal moeten ondergaan. Maar ze bestrijdt dat alles binnen het keurslijf van de kringlooplandbouw moet passen. In haar ogen zijn er ook andere manieren om te verduurzamen: natuurinclusieve landbouw, biodiversiteitsherstel, extensivering, andere teeltmethoden, meer eiwitgewassen, functionele agrobiodiversiteit, agrarisch natuurbeheer en wellicht ook strokenteelt. Volgens de NAV past dit lang niet allemaal in de definitie van kringlooplandbouw terwijl het in haar ogen wel goede ontwikkelingen zijn of kunnen worden. De NAV vindt dat kringlooplandbouw in principe wel richting kan geven aan de ontwikkeling van de landbouw, maar dan moet men daar vooral niet alles onderschuiven en moet men er ook niet al te star aan vasthouden dat alles kringlooplandbouw moet worden. Zeker niet als het aantoonbaar niet bijdraagt aan de verduurzaming van de landbouw. Dit alles nog los van het feit dat er (nog) geen verdienmodel voor is.