'Duurzaam Praktijknetwerk Akkerbouw is en blijft een initiatief van akkerbouwers'

Onder akkerbouwers bestaat een brede behoefte aan een praktijknetwerk, heeft Elema ervaren tijdens zijn werk als kwartiermaker. Er zijn veel groepen uit de tijd van Veldleeuwerik die willen doorgaan. Maar, benadrukte Elema, het nieuwe netwerk wordt geen Veldleeuwerik 2.0, dat zich vooral richtte op duurzaamheid. De doelen van het nieuwe netwerk zijn breder: het vergroten van kennisontwikkeling en -uitwisseling tussen telers én tussen kennisinstellingen en telers. Ook kunnen de deelnemers meedenken met innovatieve projecten. „Er komt veel op akkerbouwers af, denk aan gewasbescherming, waterbeheer, klimaat. Boeren willen daar op anticiperen, ze leren graag van elkaar. En daar leent een praktijknetwerk zich goed voor."
Van onderop werken
Voorop staat dat de ondernemersgroepen de basis vormen. Het is volgens Elema belangrijk om die onafhankelijkheid te borgen. „Ze moeten niet als verlengstuk van de overheid gezien kunnen worden.” Ook directeur Ingrid Jansen van Stichting Stimuland benadrukte tijdens de webinar de uitgangspunten ‘van onderop’ en ‘vrijwilligheid’. „Ze bepalen zelf hun agenda met thema’s en activiteiten.”
De leden van de groepen bepalen zelf hun agenda met thema’s en activiteiten en ze bepalen zelf hoe ze willen worden begeleid. Meerdere partijen kunnen deze rol vervullen, zoals een kennisinstelling, proefboerderijen, ketenpartijen of een ongebonden adviseur. Elema: „Deze partijen zien het nieuwe netwerk als een samenwerkingspartner voor nieuwe initiatieven. Ze hebben aangegeven mee te willen werken zonder dat dat de onafhankelijkheid van de groepen in de weg staat.”
Overbruggingsregeling
Het duurzaam praktijknetwerk wordt gekoppeld aan BO Akkerbouw. De Stichting Stimuland neemt de loketfunctie en centrale coördinatie op zich. Afgelopen jaar heeft Stimuland zich ingezet voor een overbruggingsregeling en heeft ze aanvragen van ondernemersgroepen beoordeeld en toegekend. Een kleine twintig groepen hebben al een aanvraag ingediend bij Stimuland. De inzet van Stimuland wordt gefinancierd door het ministerie van LNV en BO Akkerbouw.
Daarmee is de toetsing van de haalbaarheid van een nieuw duurzaam netwerk voor de akkerbouw afgerond. In de komende maanden zetten de stakeholders hun handtekening onder een intentieverklaring. Elema hoopt nog in februari zijn advies en de intentieverklaringen aan te bieden aan het ministerie van LNV en BO Akkerbouw. „Het zou mij veel waard zijn om volgend seizoen al te kunnen benutten voor het netwerk.”
Kennisuitwisseling tussen ministerie en boeren
Directeur André Hoogendijk van BO Akkerbouw heeft er vertrouwen in dat het ministerie van landbouw structureel zal bijdragen aan het netwerk. „LNV geeft aan het netwerk van belang te vinden. Ook het ministerie zoekt contact met de praktijk. Daarom zien wij LNV ook als partner: We moeten de kennisuitwisseling tussen het ministerie en de praktijk warmhouden. Vanuit het netwerk kunnen we het ministerie voeden met ervaringen uit de praktijk: Wat werkt wel en wat niet. Die kennis moeten we delen met het ministerie.”
Het netwerk gaat in ieder geval voorlopig verder onder de naam Duurzaam Praktijknetwerk Akkerbouw. Er wordt nagedacht over een nieuwe naam, maar of die er ook zal komen is volgens Jansen nog niet duidelijk. „Als we een andere naam bedenken, bestaat het risico dat het een keurslijf wordt, waardoor je groepen onbewust uitsluit.”