Op vaste grond

Als de land- en tuinbouw ergens behoefte aan heeft, dan is het wel aan duidelijkheid en stabiliteit. Die wijsheid dateert al van Sicco Mansholt. Die visie was voor hem als EU-commissaris van 1958 tot 1972 de vaste grond voor het Europese landbouwbeleid.

Vandaar dat we het beleid slechts een per zeven jaar herzien: Het boerenbedrijf moet vooruit weten wat de regels zijn van de overheid. Zo kan een ondernemer investeren en Europa voorzien van volop goed voedsel. Het weer en de prijzen variëren volop, dat is al spannend genoeg.

Duidelijkheid en stabiliteit zijn juist nu cruciaal in deze onzekere tijden van corona en Brexit. Een goede zaak daarom dat we erin slaagden om het huidige landbouwbeleid met 2 jaar te verlengen.

Green Deal

Als het aan de Nederlandse EU-commissaris Frans Timmermans voor Klimaat had gelegen, had het landbouwbeleid ingrijpend zijn veranderd. Timmermans en zijn collega -commissaris voor Landbouw presenteerden dit voorjaar doelen voor de boeren: De helft minder gewasbeschermingsmiddelen, een kwart biologische landbouw, een tiende van de grond bestemmen voor struiken en bloemen.

Waar hij die getallen op baseert? Wat de effecten zijn? De Europese Commissie zwijgt er nog steeds over, ondanks ons aandringen. Toch wat vreemd, want Timmermans was als EU-commissaris voorheen belast met betere regelgeving: onderzoek naar effecten staat wel bovenaan het lijstje met vereisten.

Deze getallen lijken mij dus eerder PvdA-politieke ideologie dan serieuze plannenmakerij. Wishfull thinking: uiteraard willen we allemaal paradijselijke toestanden: teelten die vanzelf weelderig vruchten dragen en waar consumenten altijd graag de portemonnee voor leegschudden. Terwijl ze wandelen en fietsen in bossen vol geldbomen.

De werkelijkheid is echter anders. Voor zoveel eco-voeding is (nog) geen vraag, de voedselproductie als geheel zal dalen en onvoorspelbaar worden. Dat moeten we niet willen, met zoiets belangrijks als ons dagelijkse voeding.

Kleinschalige landbouw

Wat zeker niet helpt, is dat de EU-commissaris voor Landbouw, Janusz Wojciechowski uit Polen, zelf voorstander is van kleinschalige landbouw. Hij lijkt niet onder de indruk van de Nederlandse manier van werken. Steeds stuurt de commissaris cijfers die volgens hem aantonen dat de Nederlandse boeren veel chemische middelen gebruiken per hectare.

Dan werp ik hem tegen dat hij beter kan kijken naar de middelen per kilo opbrengst. Dat is een eerlijker vergelijking: het houdt rekening met onze hoge productiviteit. Maar de Poolse commissaris is niet overtuigd. Dat is jammer.

Want de Nederlandse landbouw en tuinbouw behoren tot de wereldtop. Qua productie, maar ook qua milieuvriendelijkheid. Onze boeren zijn innovatief, vaak ook onder druk van de Nederlandse overheid en de publieke opinie. We zijn eigenlijk een voorbeeld.

De kenners weten dat. Ook wij als landbouwspecialisten in het Europees Parlement: als mede-onderhandelaar namens de ECR span ik mij in voor een beleid dat innovatieve bedrijven zoals we die in Nederland hebben, niet frustreert, maar juist faciliteert en stimuleert.

Ook na het uitstel van twee jaar, moet het nieuwe landbouwbeleid primair gericht blijven op een stabiele en duurzame voedselproductie. Met ruimte voor aanvullende diensten voor natuur tegen een extra vergoeding. Voor deze prioriteiten blijf ik me sterk maken tijdens de onderhandelingen die nog tot de zomer voortgaan.

Landbouw onder druk

Toch is duidelijk dat het landbouwbeleid van veel kanten onder druk staat. Frans Timmermans schuift nog vaak aan bij ons landbouw-overleg. Samen met enkele collega-politici blijft hij proberen het landbouwbeleid te gebruiken om de doelen van de Green Deal mee af te dwingen.

Niet doen, zeg ik dan namens mijn partij SGP. Voor deze ronde percentages ontbreekt nog steeds iedere onderbouwing en effectbeoordeling.

Wordt een stabiele voedselvoorziening nog op waarde geschat? Wat mij betreft is een concurrentiekrachtige en innovatieve sector nog even belangrijk en urgent als in de tijd van Mansholt.

Sicco Mansholt (als hij nog had geleefd) had dit vast op het hart gedrukt van zijn verre opvolger Frans Timmermans.

Ook in deze coronacrisis laten de boeren opnieuw zien dat we op hen kunnen rekenen voor onze voedselproductie. Zij moeten ook op de politiek kunnen rekenen!