Agro Vertrouwensindex: akkerbouwers blikken negatief terug maar positief vooruit

In het vierde kwartaal van 2020 steeg het vertrouwen onder akkerbouwers sterk. Met een stijging van 8 punten was het de sector met de sterkste stijging in deze vertrouwensmeting. Ondanks deze sterke stijging blijft de akkerbouw een sector waarvan ondernemers maar matig vertrouwen hebben in hun eigen onderneming. Zo daalde de actuele situatie op het bedrijf, uitgedrukt in de stemmingsindex, in het vierde kwartaal van 2020 met 4,4 punt. De stijging van het vertrouwen (+19 indexpunten) komt volledig op het conto van ondernemers die de situatie voor hun onderneming op de middellange termijn positief inschatten.
Stijging
De vertrouwensindex van de akkerbouwers steeg in het vierde kwartaal 2020 met 8 punten ten opzichte van het derde kwartaal naar een index van 6,3 punten. Ten opzichte van het eerste kwartaal 2020, toen het vertrouwen van de akkerbouwsector op de Agro Vertrouwensindex zich op een meerjarig dieptepunt van -9,2 bevond, is het vertrouwen in een jaar tijd met 15,5 indexpunten gestegen.Ondanks deze stijging in 2020 is de akkerbouw nog altijd de sector met het minste vertrouwen in de eigen onderneming. Door de stijging bevindt het vertrouwen van akkerbouwers zich weer op het niveau van het vierde kwartaal 2019. De index ligt wel nog altijd lager dan voor de sector gebruikelijk is. Zo ligt de index nog 4,5 punt onder het langlopende gemiddelde en bijna 3 punten onder het gemiddelde van alle agrarische sectoren.
Huidige situatie
De huidige situatie op het akkerbouwbedrijf uitgedrukt in de stemmingsindex daalde in het vierde kwartaal 2020 met 4,4 punt. Volgens de onderzoekers is dat een duidelijk signaal dat het nog niet goed gaat in deze sector. De stemmingsindex is, na de melkveehouderij, de laagste van alle getoonde sectoren. De onderzoekers vinden het opvallend dat er nog altijd meer ondernemers positief dan negatief over de actuele situatie op hun bedrijf denken. Desondanks blijft de index ver achter bij wat gebruikelijk is in de sector. Het langlopende gemiddelde van de stemmingsindex bedraagt circa 24 punten.
Terugblik
Wederom kijken akkerbouwers negatiever terug op de afgelopen 12 maanden dan een kwartaal eerder. De conjunctuurindex (afgelopen 12 maanden) veranderde ten opzichte van het derde kwartaal 2020 met 7 punten en daalde hiermee naar bijna -34 punten. Alleen in het derde kwartaal van 2014 was deze index nog lager. Een duidelijke oorzaak van deze daling vormen de lagere opbrengstprijzen. Deze index daalde met bijna 14 punten ten opzichte van het derde kwartaal 2020. Omdat de kosten en productie-index nauwelijks veranderden daalde ook de omzet- en winstindex.
Vooruitblik middellange termijn
Volgens de onderzoekers zijn de akkerbouwers sterk positiever gestemd over de economische bedrijfssituatie op de middellange termijn (2 à 3 jaar). Deze index steeg met maar liefst 18 punten. Hierdoor is deze index na vijf kwartalen achter elkaar weer positief. Met een index van bijna 5 punten ligt de index precies op die van de totale land- en tuinbouw. Deze stijging zorgt ervoor dat de index ook gelijk hoger is dan wat er gebruikelijk is in deze sector. Normaal gesproken houden akkerbouwers met een positieve vooruitblik en ondernemers die daar zorgen over hebben elkaar in evenwicht.
Vooruitblik komende 12 maanden
De index wat betreft de economische bedrijfssituatie voor de komende 12 maanden steeg met bijna 17 punten. Desondanks blijft deze index met -11 punten nog onder de nullijn. De positieve correctie komt op naam van de te verwachten betere opbrengstprijzen. De index hiervan steeg met bijna 25 punten. Ondanks deze aanzienlijke stijging is er nog niet sprake van een positieve index voor de bedrijfsvoering, deze index blijft net onder nul (-3 punten). Ook de verwachte productie werd beter beoordeeld. De komende 12 maanden zullen, volgens de ondernemers, de kosten net iets meer op de bedrijfsvoering drukken.

Tekst: Guus Queisen
Opgegroeid op een gemengd agrarisch bedrijf op een typisch Zuid-Limburgse carréboerderij. Na een financieel/economische opleiding en diverse functies sinds 1985 in deeltijd en sinds 1996 fulltime op freelance basis actief in de landbouwjournalistiek. Volg kritisch alle ontwikkelingen die (in-)direct aan de agrarische sector gerelateerd zijn. Bij Agrio werkzaam voor zowel de papieren als de digitale uitgaven van: Stal en Akker, Pigbusiness, Melkvee en Akkerwijzer.
Beeld: Guus Queisen
Bron: Agrimatie Wageningen Economic Research