Voortzetten Planty Organic maar aanvullen met compost

Planty Organic werkte zonder aanvoer van meststoffen van buitenaf en met maaimeststoffen in het eigen bouwplan. Het systeem vult met producten afgevoerde nutriénten niet aan, behalve door stikstof te binden met vlinderbloemigen. „We willen in de volgende jaren werken met groencompost gericht op het fosfaatevenwicht”, zegt Van der Burgt. „Dan kunnen we zelfs een toename van de organische stof verwachten.” De onderzoeker denkt dat het hele systeem van Planty Organic nu nog relatief duur is ten opzichte van de biologische praktijkteelt, doordat in de biologische teelt krachtvoer van elders en deels gangbare dierlijke mest toegestaan is. Aan de andere kant verwacht hij dat compost in de toekomst goedkoper kan worden.

De toekomst van Planty Organic zal meer in de buurt komen van een ‘regionaal voorbeeldkringloopbedrijf’. Meer reststromen worden dan opgenomen, ook die van menselijke oorsprong, de reststromen van de stad. Biologische en gangbare telers kunnen daar stappen in zetten, denkt Van der Burgt.

Directeur Michael Wilde van Bionext noemt het gebruik van gangbare mest in de biologische sector een hoofdpijndossier. „Daarom ben ik gelukkig met de goede resultaten uit de eerste negen jaar Planty Organic onderzoek.” Wilde vindt dat de biologische landbouw volgens Europese wens kan groeien, maar dat de kringloopgedachte dan wel praktisch uitgewerkt moet worden. „Ik verwacht een sterke groei van biologisch binnen de Green Deal. Biologisch zal waarschijnlijk automatisch binnen de Green Deal passen.”

Bemesten met maaimeststoffen en reststromen, teelt van vlinderbloemigen, teelt van groenbemesters en toepassen van gewasresten en goede mechanisatie om de bodem te verbeteren passen allemaal in de gedachtegang achter duurzaam bodembeheer. Beleidsmedewerker Stefan Breukel van het ministerie van landbouw denkt dat het invoeren van een systeem als Planty Organic voor de meeste telers een (te) grote stap zou zijn. LNV volgt de proeven in Friesland met interesse en kijkt naar welke elementen bruikbaar zijn voor telers.

Praktisch voor akkerbouwers

Adviseur Yvonne Gooijer van het Centrum voor Landbouw en Milieu vraagt wat de beste toepassingen uit Planty Organic voor de gangbare boer zijn. Volgens Van der Burgt is het serieus als hoofdgewas inzetten van groenbemesters een breed bruikbaar leerpunt uit het onderzoek. „Iedereen kan hiermee aan de slag, inclusief de teelt van vlinderbloemigen.”

Teler en voormalig bestuurder van SPNA Wridzer Bakker vindt het vooral bijzonder dat een relatief klein aandeel maaimeststoffen al veel effect op een kringloopbouwplan kan hebben. „Bij de start verwachtten we een derde maaimeststoffen nodig te hebben in het bouwplan. Het valt dus mee dat het met een zesde deel al heel redelijk gaat. Wel is het moeilijk de stikstof in het voorjaar op tijd beschikbaar te hebben voor de teelt.”

Bodem onderhouden

Akkerbouwer Gert-Jan van Dongen uit Zeewolde stelt dat het uitmijnen van bodems niet voortgezet moet worden. „Als teler moet je de bodem voortdurend in stand houden. Bodems ontstaan in honderden jaren.” Bij de voortzetting wil Van der Burgt die gedachte ook volgen. „We willen het uitmijnen achter ons laten en met regionaal sluiten van de kringloop uitbreiden. We doen wel een strookje zonder compost om te volgen wat daarmee gebeurt. Daaraan kan je zien waar planten toe in staat zijn bij het vrijmaken van voedingsstoffen uit de bodem. Misschien moeten we, buiten de biologische proef om, in het voorjaar ook eens experimenteren met 20 of 30 kilo kunstmeststikstof…”