Column: Klaas Heringa, Denemarken: Mosterdzaad uit het bouwplan, haver en zonnepanelen er in

Het leek zo mooi: 25 hectare mosterdzaad voor de zaadwinning in het bouwplan. Een nieuwe teelt die de plek van de aardappelen kon innemen. Mosterdzaad is voor ons goed te combineren met de andere gewassen, en ook qua mechanisatie past het goed. Bovendien hebben we op ons bedrijf een complete grasdrogerij staan, zodat we het zaad zelf kunnen drogen.

Maar na één teeltjaar zeg ik: geen mosterdzaad weer! De oogst werd inderdaad heel laat, in augustus stond het gewas nog in bloei. We zijn bij deze teelt niet goed voorgelicht vanuit Nederland. Half oktober hebben we het gewas in het zwad gemaaid. We zaten er wat mee in onze maag, maar we kregen hulp van het weer. Er kwam namelijk een dikke hagelbui overheen, waarna de hagelverzekering het gewas heeft betaald. Een geluk bij een ongeluk.

Op die 25 hectare zaaien we nu haver. Dit jaar telen we zo’n 100 hectare haver. De Deense teler die ons aardappelland huurt, gaat krimpen in het areaal aardappelen als gevolg van de slechte prijzen. Op die vrijgekomen percelen zetten we dit jaar ook haver. Het is best een interessant gewas. We oogsten zo’n 7 ton per hectare, en dat keer 15 cent. Dat is hier best een redelijk saldo.

We hebben al een deel van de koolzaad verkocht. Op zich best vroeg, maar de 42 cent die we nu kunnen krijgen, vind ik een mooie prijs. Meestal zitten we op 35 cent. Zo’n prijs legt dan toch een mooie bodem in ons inkomen.

Lees verder onder de foto

We zijn begonnen met de bemesting, de eerste dierlijke mest ligt inmiddels op het land. Het is een mooi voorjaar om mest tijdig uit te rijden, dus de druk is bij de veehouders ook wat van de ketel. Twee weken geleden hebben we de eerste kunstmest gestrooid op het koolzaad en de wintergerst, we moeten nu nog zo’n 300 hectare tarwe en rogge bemesten.

We hebben vorig jaar een regering gekregen die in de hoek zit van GroenLinks. Eén van de regeringsplannen is om Denemarken in 2030 CO2-neutraal te hebben. Om dat te bereiken, zijn er ineens veel dingen mogelijk. Er is bijvoorbeeld alle ruimte voor zonneparken. Ook wij hebben een vergunning aangevraagd voor een zonnepark van 35 hectare. Ja, wij doen dit op grond en niet op daken. De Denen zien dat anders dan Nederlanders: hier is een dak een dak en daar horen geen panelen op. Bovendien ziet de brandverzekering liever geen panelen op het dak. En je moet ook niet vergeten dat hier voldoende grond is, ook veel arme grond. Als die vergunning eenmaal binnen is, verhuur of verkoop ik die grond aan de energiemaatschappij. Ik denk dat het verkopen wordt.

Ik vind het een goede ontwikkeling dat op deze manier de slechtere landbouwgronden uit productie worden genomen. Het gaat hier om duizenden hectares die op deze manier niet meer voor akkerbouw worden gebruikt. In Denemarken zijn gemeenten met wel 3.000 hectare zonnepark. Dat is wel wat anders dan in Nederland. Dat betekent voor de Deense akkerbouw een kleinere productie en dat kan alleen maar gunstig zijn voor de prijzen.

Lees verder onder de foto

We hebben in de afgelopen maanden twee nieuwe trekkers gekocht, een Case Puma 240 en een Case Optum 300. Dat is en blijft een flinke investering, je praat toch al gauw over 500 euro per pk. Ook de twee stropersen worden vervangen. We krijgen meer stro te verwerken en deze nieuwe machines - Krone XL - zijn efficiënter: ze kunnen meer stro in een pak verwerken. Het probleem in Denemarken is dat de kosten voor onderhoud erg hoog zijn, de werkplaatskosten lopen heel snel op. Daarom zie je hier dat vrijwel iedereen een nieuwe machine aanschaft bij vervanging. De handel in tweedehands trekkers en machines is hier dan ook niet heel groot.