Checklists voor het tegengaan van bodemverdichting voor boer en loonwerker

Vanuit het project Bodemverdichting Fryslân zijn drie checklists ontwikkeld die boeren en loonwerkers kunnen helpen bij het maken van keuzes als het gaat om bodemverdichting. De samenwerking tussen boer en loonwerker speelt hierbij een belangrijke rol. Zo kan met behulp van de checklists samen gekeken worden naar de periode wanneer het landwerk moet plaatsvinden en onder welke (weers)omstandigheden er wel of geen werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden.

‘Bodemverdichting van de ondergrond is een probleem in de landbouw. Ongeveer 45 procent van de oppervlakte in Nederland en zelfs een hoger percentage in de noordelijke provincies is in grotere of kleinere mate verdicht’, stellen de initiatiefnemers van het project Bodemverdichting Fryslân. LTO Noord, Cumela Nederland, Van Hall Larenstein en Aequator Groen & Ruimte werken in dit project samen om de bewustwording rond de verdichtingsproblematiek te vergroten. Bodemverdichting Fryslân maakt onderdeel uit van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer.

Risico op bodemverdichting

Er zijn drie checklists ontwikkeld die op verschillende momenten door boeren en loonwerkers kunnen worden gebruikt. Zo is er een checklist voor het planningsgesprek over de landwerkzaamheden. Beide partijen kunnen bijvoorbeeld met behulp van deze lijst afspraken maken over wat er wordt gedaan bij natte omstandigheden en of er machines worden ingezet die bodemverdichting voorkomen.

Een andere checklist is bedoeld om de draagkracht van een perceel te bepalen, voorafgaand aan de landwerkzaamheden. Hiermee wordt een inschatting gemaakt van het actuele risico op bodemverdichting. De laatste checklist ondersteunt boeren en loonwerkers bij het maken van keuzes als het gaat om het tegengaan van bodemverdichting. Per type verdichting (verdichte bouwvoor, verdichte ploegzool, et cetera) worden maatregelen genoemd die boeren en loonwerkers op zandgrond kunnen nemen.

Aanvullende checklists

In de loop van dit jaar moeten er aanvullende checklists beschikbaar komen. Deze lijsten gaan dan bijvoorbeeld in op specifieke grondsoorten of op het voorkomen van bodemverdichting door diepwortelende gewassen te gebruiken.

Tekst: Renske Luimes

Renske is opgegroeid op een klein gemengd bedrijf. Bij Agrio kan ze haar grootste hobby, namelijk schrijven, combineren met haar voorliefde voor de landbouw.

Beeld: Ellen Meinen