‘Onkruid bestrijden niet met één grote hamer, maar met veel tikjes’
Tijdens het webinar ‘Dàg, onkruid’ gaf Riemens samen met andere deskundigen uitleg over mechanische onkruid bestrijden, het combineren van mechanisch met chemisch en de nieuwe innovatieve technieken die telers kunnen gebruiken of gaan gebruiken. De Dàg, onkruid, georganiseerd door WUR Open Teelten, Cosun Beet Company, Sensus, IRS, uitgeverij Agrio en diverse partners uit het bedrijfsleven, richtte zich in eerste instantie op cichorei en suikerbieten. Toch is onkruid een zaak van het hele bouwplan en zeker als chemie plaats maakt voor steeds vaker mechanisch aanpakken. Volgens Marc Kroonen van proefbedrijf Vredepeel is dan oplettendheid tussen de teelten net zo belangrijk als in het teeltseizoen. „Je wilt geen zaden van onkruiden in de volgende teelt.”
Het draait bij onkruidbeheersing om het laag houden van de populatie, stelt Riemens. „Het uitdelen van die meerdere tikjes doe je met een goed bouwplan, raskeuzes bij de teelten, de manier van bemesten en de timing ervan. Je kunt bijvoorbeeld na de aardappelteelt kiezen voor maïs op dat land, omdat je dan de opslagplanten goed kunt bestrijden. Hetzelfde geldt voor een groenbemester vóór de bieten.” De soorten in de groenbemester voorafgaand aan een teelt kan de teler zo kiezen dat de bestrijding van opslag goed past in die volgteelt.
Kandidaten om te vervangen
De Europese Unie heeft een lijst opgesteld met gewasbeschermingsmiddelen, die bij voorkeur vervangen moeten gaan worden door milieuvriendelijker kandidaten of methoden. Riemens: „Daarbij zitten veel bodemherbiciden. Daarin zitten uitdagingen voor de telers, vooral voor de eerste fase van onkruidbestrijding in het gewas.” In een net kiemend gewas zijn mechanische middelen niet of zeer moeilijk toepasbaar.
Op Vredepeel onderzoekt Riemens met haar collega’s wat er mogelijk is bij het beperken van chemie. Op de proefpercelen gebruiken de onderzoekers een bouwplan met zes gewassen die veel voorkomen in de regio. Daarbij spelen meer praktische zaken van de lichte zandgronden. Riemens zegt dat ze bij de keuzes in gewassen, groenbemesters en teelthandelingen rekening houden met de regionaal veel voorkomende aaltjes van de Meloidogyne-soorten. „Die moeten we onder de duim houden.”
Welke invloed hebben rassenkeuze en groenbemesterkeuze op het onkruid, is een vraag van een teler die het webinar volgt. Riemens: „Dat heeft vooral met concurrentie met het onkruid te maken. Een snelle initiële groei, de bladstand en de bodembedekking van die gewassen zijn van invloed op de kansen die onkruiden krijgen.” Een onkruidpopulatie die minder kansen krijgt is gemakkelijker binnen de perken te houden.
Bij bemesting geldt dat de teler beter het gewas voortrekt met precieze plaatsing bij de wortels, zodat het onkruid minder sterk kan concurreren. Op Vredepeel onderzoekt het team welke bouwsteentjes in de teelt van invloed zijn op de onkruidbeheersing. Ze kiezen voor schoffelen, wieden en voor voorkómen van onkruidgroei. Dat laatste is van belang voor het beheersen van de kosten, want handwerk is eigenlijk altijd duurder dan chemie.