Coloradokever steekt steeds vroeger en in grotere getale de kop op

De coloradokever, ook wel bekend als aardappelkever, is oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, en is door het meereizen met de aardappelplant wijd verspreid geraakt over de wereld. In Nederland werd de kever tot voor enkele jaren niet meer op grote schaal aangetroffen. Echter sinds vijf jaar is hij weer bezig met een opmars op de Nederlandse akkers.

Steeds meer en vroeger

Akkerbouwer William Brooymans uit Nieuw-Vossemeer ziet er sinds enkele jaren steeds meer en vroeger op zijn akkers. „Tot circa 2016 kwam ik ze nooit of bijna nooit tegen. Sinds de droge zomers van 2018 tref ik ze steeds vaker en vroeger aan. Normaal trof ik wel eens een aangevreten plant medio augustus aan. Maar nu steeds vroeger in het seizoen. Zo trof ik er dit jaar al medio mei diverse kevers aan op enkele aardappelopslag plantjes van de Frieslanders in een bietenperceel. En nu zitten ze er volop. Dat is wel erg vroeg en in steeds grotere getale. Mogelijk wordt dit een groter probleem dan luizen.”

Regionale druk

Bram de Visser, verkoopleider akkerbouw bij CZAV, beaamt de ervaringen van William Brooymans. „Ja, de coloradokever ontwikkelt zich steeds meer en steeds vroeger. In deze tijd van het jaar vreten ze vaak aardappelplanten in bietenpercelen geheel op. Later in het seizoen, zo vanaf medio juli kunnen ze ook actief worden in aardappelpercelen.” Volgens De Visser is er vooralsnog sprake van regionale druk. „Zo komen ze momenteel het meest voor in Tholen en Zuid-Oost Bevelland. De kever nu bestrijden in aardappelopslag heeft weinig zin. „Als ze vanaf medio juli in aardappelpercelen de kop opsteken is een bestrijding, bij het overschrijden van de schadedrempel, wel effectief. Het besluit tot al dan niet bestrijden en zo ja met welk middel kan de teler het beste nemen in overleg met de teeltadviseur.”

Meerdere regio’s

De coloradokever komt landelijk in meerdere regio’s voor. Zo ook in Limburg. „Ja, sinds enkele jaren is ook hier in Limburg sprake van een toenemende druk van de coloradokever,” zegt Emile Steins van het gelijknamig gewasbeschermingsbedrijf uit Aalbeek.

Levenscyclus

Het volwassen insect is een kever van 10 tot 11 millimeter lengte, ovaalvormig en wat gebombeerd. De schilden zijn geel versierd met 10 zwarte langsstrepen. De larve kan tot 12 tot 15 millimeter lang worden. Meestal is deze rood-oranje van kleur, soms ook geelachtig. De coloradokever overwintert als volwassen vorm in de grond en komt te voorschijn kort na de opkomst van de aardappelen. De ontluiking begint wanneer de gemiddelde temperatuur 14°C bereikt. Gedurende twee weken voeden ze zich en richten schade aan. Dan gebeurt er een copulatie. De geel-oranje eieren (1,5 millimeter) worden in groepjes van 10 tot 30 gelegd aan de onderkant van de bladeren. Ieder wijfje kan 600 tot 800 eieren leggen op diverse planten. Kort nadien ontluiken de larven en vreten aan de bladeren. In ongeveer drie weken tijd ondergaan ze vier larvale stadia en nestelen zich dan in de grond (2 tot 20 centimeter diepte) om een tweede generatie te geven. De adulten van deze tweede generatie verschijnen na één tot twee weken en kunnen opnieuw schade aanrichten. Nadien nestelen ook zij zich in de grond (20 tot 25 centimeter) om te overwinteren. De coloradokever leeft enkel op planten van de familie van de zwarte nachtschadigen, maar met een uitgesproken voorkeur voor aardappelen.