Meer waarde door groene bemester is keuze soort en management
„De opbrengst van een volggewas kan soms wel 14 procent hoger liggen dankzij een groenbemester”, zegt Haagsma. In haar uitleg tijdens de Groenbemesterdag becijfert ze dat een groenbemester dankzij het vastleggen en vasthouden van stikstof een besparing van 60 euro op stikstof kan opleveren. Andere, vaak niet direct in euro's uit te drukken, voordelen voor de teler zijn de betere structuur, draagkracht en waterhuishouding van de grond, de onderdrukking van onkruid, beheersing van ziekten en plagen en de toegenomen biodiversiteit en bloei voor bestuivers.
Geert Elzes van zaadbedrijf Vandinter Semo uit Scheemda zegt dat bij tijdige zaai van een sterke groenbemester een hoge organische stofopbouw kan plaatsvinden. „Je kunt bij bladrammenas of Japanse haver wel tot 1.600 kilo effectieve organische stof opbouwen. Dat komt overeen met wel 8 ton compost of 6 ton tarwestro!”
Onderzoekers hebben beperkte gegevens over meeropbrengsten dankzij groenbemesters. Het onderzoek richtte zich vaak niet op het volggewas, maar op de werking op bodempathogenen of de organische stofproductie. Haagsma zegt dat we hier toch meer over willen leren. Een voorbeeld van duidelijke meeropbrengsten is wel te vinden in de proeven met Tagetes als groenbemester. De onderdrukking van het wortellesieaaltje door die soort levert in de volgende jaren meerdere tonnen per hectare meeropbrengst in zetmeelaardappelen bij proeven in Valthermond. Onderzoeker Johnny Visser bevestigt dat: „Bij dergelijke pathogenen in de bodem heeft zo'n groenbemester hele grote meerwaarde.” Het onderzoek richt zich op het verzamelen van veel meer gegevens over de invloed van (nieuwe) groenbemesters op (soms minder bekende) bodemaaltjes en andere pathogenen.
Handboek
Haagsma verwijst de telers naar de updates die het onderzoek voortdurend maakt in het Handboek Groenbemesters. „Daarin staat een update over de invloed op bodemplagen en insecten. Er is ook een speciale uitgave over de beheersing van bodemplaaginsecten.” Wie het handboek over de groenbemesters graag op papier wil lezen, kan de uitgave via Agrio bestellen, aldus Haagsma.
Belangrijke actualisatie van gegevens in het online handboek gaat over de kengetallen voor organische stofproductie door groenbemesters. Met het handboek erbij kunnen telers de doelen voor hun perceel naast de resultaten met soorten groenbemesters leggen. Behalve de organische stof noemt Haagsma als mogelijke doelen structuurverbetering, gewasgezondheid en biodiversiteit. „Van dat laatste hebben we in het handboek een tabel opgenomen met de waarden voor bestuivers. Bij de gewasgezondheid kan je kijken in de schema's voor aaltjes, bodemschimmels en bodemplagen. Bij de doelen voor structuur kan je nog letten op de tabellen over grondbedekking, wortelontwikkeling en vorstgevoeligheid.”
Door de groenbemesterteelt strategisch aan te pakken en met mest, zaaitijdstip en inwerkmethode en -tijdstip de juiste keuzes te maken kan de teler het maximale bereiken voor de volgteelt, zegt Haagsma.
Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Agrio