Gele roest in tarwe rukt steeds verder op door verdwijnende resistentie
Door het regenachtige seizoen zijn veel ziekteaantastingen te vinden in de onbehandelde graanproefvelden op de proefboerderijen Ebelsheerd (EH) en Kollumerwaard (KW). Op EH kampen de onbehandelde tarwerassen met steeds zwaardere aantastingen door de bladvlekkenziekte en gele roest. In de tarwepercelen op KW komt ook gele roest en bladvlekkenziekte voor, maar in iets mindere mate. Daar heeft de tarwe wel weer iets meer last van bruine roest. Ook aarfusarium is nu volop te vinden in de verschillende rassen. De tarwerassen beginnen nu met de afrijping. Dat stelt de SPNA in haar laatste graanziektebarometer van dit seizoen. De waarnemingen zijn gedaan in een reeks rassen met verschil in resistentieniveau en waarin geen ziektebestrijding heeft plaatsgevonden.
Gele roest rukt op
Steeds meer tarwepercelen kampen met gele roest. Volgens CZAV is er dit jaar weer redelijk veel gele roest gevonden. Ook in rassen die tot een aantal jaren geleden resistent werden geacht. Door er goed bovenop te zitten met de T1- en T2-bespuiting kan gele roest onder de duim worden gehouden. Al speelt volgens CZAV resistentie een grote rol bij een goede ICM-strategie en zijn in sommige rassen de bespuitingen niet afdoende of blijkt de interval te groot om gele roest goed onder controle te houden.
Verschillende types gele roest
De verschillende gele roest types noemt men fysio’s. De ene fysio infecteert een tarweras makkelijker dan de andere. Volgens CZAV zijn er de laatste jaren fysio’s ontstaan die genetisch anders zijn dan de oude fysio’s. Zo is er naast het bekende Warrior type, nu ook een andere genetische groep actief. Van deze groep zijn nu vier verschillende fysio’s bekend: Warrior, Kalmar, Benchmark en Amboise. Ze lijken zeer sterk op elkaar, maar laten toch rasspecifieke verschillen zien. Vorig jaar was in de ons omliggende landen (België, Engeland en Frankrijk) een sterke opmars waarneembaar van het Amboise fysio. In Nederland is deze (nog) niet aangetroffen. Welke rassen gevoelig zijn voor het nieuwe Amboise fysio is nog niet helemaal duidelijk.
Snel verdwenen resistentie
Tegenwoordig houden de meeste rassen het niet meer zo lang vol tegen gele roest. Zeker de afgelopen 5 jaar hebben zich rassen geopenbaard die aanvankelijk resistent waren tegen gele roest. Hoe komt het dat die resistentie zo snel is verdwenen, antwoordt CZAV dat dit er met name mee te maken heeft dat het nieuwe Warrior type aan seksuele recombinatie doet. Dit betekent dat het sneller evolueert en sneller de resistentie van een plant doorbreekt. De nieuwe pathogenen zijn ook ingewikkelder, en op dit moment zijn minimaal drie verschillende genen nodig om een robuust en langdurige resistentie te hebben tegen gele roest.
