Veldbezoek TopBodem in Usquert (GR)

Het perceel van Bosch is een paar jaar geleden egaler gemaakt. Een kraan verplaatste en mengde de grond zo dat het ongeveer 20 procent afslibbaar over de hele lengte werd. Van oorsprong verliep deze voormalige kwelder van 15 tot 35 procent. Bosch liet het egaliseren doen om een egalere stand van het gewas te bereiken.

De grond op het perceel is gevoelig voor interne slemp. Bij een stevige bui kan de bodem op enkele decimeters diepte dichtspoelen. De klei komt dan in het lossere zand en zorgt voor een verdichte laag. Bij het maken van een profielkuil in de bieten ziet Anna Zwijnenburg van adviesbureau Van Tafel naar Kavel dat al op een diepte van ongeveer 25 centimeter. Daaronder is te zien aan blauwverkleuring dat er zuurstoftekort onder de verdichte laag voorkomt. Hetzelfde ziet de groep van telers uit het Hoge Land, adviseurs rondom TopBodem en Martinus Spoelstra, projectleider van het Kadaster, in het naastgelegen gewas aardappelen.

De grond breekt hoekig. De grond van Bosch kan door maaigewassen, groenbemesters en goede mechanische bewerking meer structuur opbouwen. Omdat de grote grondegalisatie pas enkele jaren geleden plaatsvond, is enig geduld nodig. Bosch zet na de graanoogst een groenbemester in en beperkte de bewerking tot een woelpoot erdoor halen. Daarbij viel het hem wel op dat er genoeg leven in de grond zit. „De vogels vonden er volop wormen tijdens die bewerking.”

Collega-teler en buurman Geert Jan Duisterwinkel concludeert uit de profielkuil dat er wel potentie in de grond zit. Hij ziet genoeg bodemleven om de grond mooier te maken. In de aardappelen is de grond, vergelijkbaar met de bieten, op de diepte vlak onder de rug wat platiger en stijver. Bij droogte verwacht Duisterwinkel dat de groei daardoor snel stopt in het gewas.

„Moet ik nu de grond ploegen voor ik straks de wintertarwe zaai, of is woelen beter?”, vraagt Bosch zich af. In vergelijking met de aanpak op de TopBodem-demo bij Gijs van der Woerd in Erichem zou adviseur Gerard Meuffels van M-ARC de voorkeur bij woelen en dan wintertarwe zaaien leggen. Duisterwinkel oppert daarbij om voor verbetering van de drainage te kiezen. Die is al wat ouder op dit perceel. Akkerbouwer Anselm Claassen uit Vierhuizen kan zich daar ook wel in voelen. „Ga niet te diep woelen en laat daarna de tarwe zijn werk doen.” Anna Zwijnenburg van Van Tafel naar Kavel vult aan dat dieper woelen dan door de verdichte laag op 25 centimeter niet nodig is. „Laat dat samengaan met de werking van de groenbemester en het graan.”