Schade door ritnaalden dit jaar groeiend probleem in aardappelen
Klaas Froma van Agrico loopt er op de Groningse en Drentse kleigronden steeds vaker tegenaan: knollen met gaatjes als gevolg van ritnaalden. Een proefrooimonster van één van zijn telers gaf recent een triest beeld van de werkelijkheid. „Hij had zes meter opgerooid. 60 Procent van de knollen had ritnaaldenschade. Daar word je niet vrolijk van.” Normaal gesproken doen problemen met ritnaalden zich meer voor in de tweede helft van de zomer, maar volgens Job Simmes van Pireco zijn ze nu al volop te vinden. Dit is te verklaren door het feit dat de gronden dit jaar over het algemeen erg vochtig zijn gebleven. Tijdens droge periodes trekken de ritnaalden diep de grond in. Dit jaar is dat minder van toepassing geweest.
Lees verder onder de tweet
Grondruil met veehouders
De grote overlast is een gevolg van een combinatie van factoren. Door het uitblijven van strenge vorst overwinteren de beestjes in de grond. De vele regen leidt er toe dat ze vroegtijdig naar boven komen. Ook zijn er meer waardplanten die het ze makkelijk maken: De teelt van groenbemesters neemt toe, maar ook ruilen veel akkerbouwers grond (grasland) met veehouders om aardappelen te kunnen telen.
Daarbij komt dat het aantal middelen waarmee boeren ritnaalden kunnen aanpakken drastisch is verminderd. „Dat maakt de plaag lastig te bestrijden.” Dat bevestigt Job Simmes van Pireco. „Ze kunnen granulaat toepassen aan het begin van de teelt, daarna niets meer. Maar als de druk in het begin erg hoog is, of ze zitten diep in de grond krijg je ze ook met granulaat niet weg.”
Regelmatig monitoren
Ritnaalden zijn een bedrijfsbreed probleem. „Rassenkeuze kan een rol spelen, maar kijk ook goed naar je voorvrucht”, zegt Froma. Verder kun je door regelmatig te monitoren voorkomen dat je tijdens het oogsten onverwacht tegen een aantasting aanloopt. Bouwplanverruiming is een goede methode, maar dat is een veel duurdere oplossing dan een chemische aanpak. „En daar wil de consument niet voor betalen.”
Misschien moet de consument maar accepteren dat er gaatjes in de aardappelen kunnen zitten, meent hij „Het is tenslotte puur een cosmetisch probleem, het zegt niets over de kwaliteit van de aardappelen.”
Afkeuring pootgoed
Ritnaalden vreten gangen in aardappelen en wortels. Voornamelijk bij pootgoed en consumptieaardappelen zorgt dat voor afkeuring en daardoor minder opbrengst. In sla, kool, witlof en suikerbiet kunnen ze een gat boren in de wortelhals waardoor deze verwelken. Ritnaalden, de larven van de kniptor, zetten hun eitjes af in granen en grassen in de maanden mei, juni en juli. De larven kunnen tot wel vijf jaar in de grond blijven, waardoor ze lastig onder controle te krijgen zijn. In het voorjaar worden de ritnaalden actief en komen ze naar boven.
