Serie Onderzoek: BLN: Bodemkwaliteit meten op uniforme integrale manier

Bodemkwaliteit meten op een uniforme integrale manier wordt mogelijk gemaakt met BLN: Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland. Het meten van de bodemkwaliteit is belangrijk in het werken aan een duurzaam beheer van landbouwbodems. De BLN-indicatorset bestaat uit 17 indicatoren en geeft aan of de indicator met klassiek en/of snelle en goedkope meetmethoden kan worden gemeten. Maar wat kan de akkerbouwer concreet met de BLN?

Bodemvruchtbaarheid

De BLN is in principe ontwikkeld voor het ministerie van LNV, die wil dat alle landbouwbodems in Nederland in 2030 duurzaam worden beheerd, legt onderzoeker Janjo de Haan van WUR uit. Het gaat hier om indicatoren op het gebied van organische stof en fysische, chemische, biologische en visuele aspecten. „Voor de overheid zijn dit goede indicatoren om de bodemkwaliteit te meten, maar voor de teler zijn ze deels te duur en tijdrovend. Voor de akkerbouwer is het vooral van belang hoe de gegevens uit metingen te interpreteren en hoe die met maatregelen te beïnvloeden.”

Volgens De Haan is het voor akkerbouwers belangrijk om de bodemvruchtbaarheid te meten met metingen van organische stof, zuurgraad en de voorraad en beschikbaarheid van nutriënten. Als die niet op orde zijn, kan dat ten koste gaan van de opbrengst, zegt hij. Daarnaast is het, afhankelijk van het gewas en de grondsoort, belangrijk om de aanwezigheid van plantparasitaire aaltjes te meten. Ook kunnen boeren zelf naar de structuur van de bodem kijken. „Graaf zelf eens een gat in je land om in de bodem te kijken, eventueel samen met een adviseur. En kijk naar mogelijke verdichting”, geeft hij als tip.

Kosten en baten

Bij bodembeheer wordt vaak gesteld dat de kosten voor de baten uitgaan. De kosten zijn vaak wel duidelijk, maar de baten zijn veel minder zichtbaar en moeilijk vast te stellen in de praktijk, aldus De Haan. „Daarom zijn langjarige proeven binnen deze PPS heel waardevol. In de projecten van Beter Bodembeheer wordt over een langere periode bijgehouden wat de kosten en opbrengsten zijn. Bovendien maken de onderzoeksresultaten een goede vergelijking mogelijk, bijvoorbeeld tussen kerende en niet-kerende grondbewerking.”

In de komende jaren wordt de BLN verder ontwikkeld: meer referentie- en streefwaarden voor de indicatoren komen beschikbaar en er wordt gekeken naar de mogelijkheid voor opname van goedkopere en snellere meetmethodes. „Sommige methodes zullen over een paar jaar in de praktijk bruikbaar zijn, van een aantal anderen kan het wel 10 jaar duren voordat de akkerbouwer daar echt wat mee kan”, aldus De Haan.

Meer lezen? Zie de flyer over de BLN